Ευρετήριο:
- Φώσφορος(P)
- Potassium (K)
- K θρέψης απαιτήσεις, το χρονοδιάγραμμα και τις μεθόδους
- Επιδράσεις των Ν, Ρ και Κ στην απόδοση του ρυζιού
- Δευτερογενείς θρεπτικές ουσίες φυτών
- Micronutrients (trace elements)
- Ψευδάργυρος (Zn)
- Βόριο (B)
- Σίδηρος (Fe)
- Τοξικότητα μαγγανίου (Mn) στο ρύζι
- Τοξικότητα αργιλίου (Αl) στο ρύζι
2.1 Χημικές ιδιότητες των κατακλυσμένων εδαφών
Δεδομένου ότι το ρύζι αναπτύσσεται κυρίως υπό συνθήκες υγροτόπων, είναι σημαντικό να κατανοηθούν οι μοναδικές ιδιότητες των κατακλυσμένων εδαφών για καλύτερη διαχείριση των λιπασμάτων για αυτή την καλλιέργεια. Κατά την κατάκλυση του εδάφους, λαμβάνουν χώρα οι ακόλουθες σημαντικές χημικές και ηλεκτροχημικές αλλαγές:
α) Εξάντληση μοριακού οξυγόνου
β) Χημική μείωση του εδάφους
γ) Αύξηση του pH των όξινων εδαφών και μείωση του pH των ασβεστολιθικών και νατριικών εδαφών
δ) Αύξηση της συγκεκριμένης αγωγιμότητας
ε) Μείωση Fe3 + σε Fe2 + και Mn4 + σε Mn2 +
στ) Μείωση του ΝΟ3- σε ΝΟ2-, Ν2 και Ν2Ο
ζ) Μείωση SO42- σε S2-
η) Αύξηση της προσφοράς και της διαθεσιμότητας των N, P, Si και Mo
i) Μείωση των συγκεντρώσεων των υδατοδιαλυτών Zn και Cu
ι) Παραγωγή CO2, μεθανίου και προϊόντων τοξικής αναγωγής, όπως: οργανικά οξέα και υδρόθειο
Αυτά θα επηρεάσουν σημαντικά τους μετασχηματισμούς των θρεπτικών συστατικών του εδάφους και τη διαθεσιμότητα τους στα φυτά ρυζιού.
2.2 Μοτίβα στη συμπτωματολογία των συμπτωμάτων ανεπάρκειας θρεπτικών συστατικών στο ρύζι
Επίδραση της κινητικότητας των θρεπτικών ουσιών σε συμπτώματα:
Κινητά θρεπτικά συστατικά:
- Άζωτο
- Φώσφορος
- Κάλιο
- Μαγνήσιο
Τα συμπτώματα ανεπάρκειας εμφανίζονται πρώτα στα πρώτα (χαμηλότερα) φύλλα, επειδή τα κινητά τους θρεπτικά συστατικά μετακινούνται στα νεότερα φύλλα που λειτουργούν ως συλλέκτες.
Ακίνητα θρεπτικά:
- Ασβέστιο
- Σίδηρος
- Μαγγάνιο
- Ψευδάργυρος
- Θείο
Τα συμπτώματα ανεπάρκειας εμφανίζονται πρώτα στα νεαρότερα (άνω) φύλλα, επειδή αυτά τα θρεπτικά συστατικά γίνονται μέρος των φυτικών ενώσεων.
2.3 Άζωτο
Το άζωτο αυξάνει το ύψος του φυτού, τον αριθμό των θυσάνων, το μέγεθος των φύλλων, τον αριθμό των σταχυών και τον αριθμό των γεμισμένων σταχυών, τα οποία καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την παραγωγική ικανότητα του φυτού του ρυζιού. Ο αριθμός του θύσανου επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τον αριθμό των παραφυάδων που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια του βλαστικού σταδίου. Ο αριθμός των σταχυών και ο αριθμός των γεμάτων σταχυών προσδιορίζονται σε μεγάλο βαθμό στο στάδιο της αναπαραγωγής.
Οι γεωργοί χρησιμοποιούν χωριστές εφαρμογές για το Ν. Ο αριθμός και η αναλογία εφαρμογής μπορούν να ποικίλουν. Η δυνατότητα προσαρμογής του αριθμού και της αναλογίας επιτρέπουν τον συγχρονισμό στη ζήτηση σε πραγματικό χρόνο για την καλλιέργεια. Τα διαγράμματα χρώματος φύλλων επιτρέπουν στους αγρότες να υπολογίζουν τη ζήτηση αζώτου της συγκομιδής συγκρίνοντας το χρώμα των φύλλων με το διάγραμμα (Εικόνα 2.1).
Εικόνα 2.1: Διάγραμμα χρώματος φύλλων
Το αρχικό σύμπτωμα ανεπάρκειας αζώτου στο ρύζι είναι ένα γενικό ανοιχτό πράσινο έως κίτρινο χρώμα του φυτού. Αρχικά εκφράζεται στα παλαιότερα φύλλα επειδή το άζωτο μεταφέρεται μέσα στο φυτό από τα παλαιότερα φύλλα στα νεότερα. Η παρατεταμένη ανεπάρκεια αζώτου προκαλεί σοβαρή καταστροφή των φυτών, μειωμένη εμφάνιση παραφυάδων (Σχήμα 2.2) και μείωση της απόδοσης (Σχήμα 2.3).
Εικόνα 2.2: Το φυτό με έλλειψη αζώτου (αριστερά) σε σχέση με ένα καλά τροφοδοτημένο φυτό της ίδιας ηλικίας (δεξιά)
Εικόνα 2.3: Το ανοιχτό πράσινο χρώμα δείχνει έλλειψη Ν
2.3.1 Το νιτρικό άζωτο (NO3-) προάγει την πρόσληψη αμμωνιακού αζώτου (NH4 +)
Το άζωτο (N) είναι ένα από τα βασικά μακροθρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη του ρυζιού και ένας από τους κύριους παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την ανάπτυξη μιας καλλιέργειας ρυζιού υψηλής απόδοσης . Σε έναν κατακλυσμένο αγρό ορυζώνων, το αμμώνιο (NH4 +) και όχι το νιτρικό (ΝΟ3-) τείνει να θεωρηθεί ως η κύρια πηγή του Ν για το ρύζι. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές έχουν εστιάσει όλο και περισσότερο στη μερική θρέψη του ρυζιού με NO3 και τα αποτελέσματά τους έχουν δείξει ότι το ρύζι πεδινών ήταν εξαιρετικά αποτελεσματικό στην απορρόφηση του ΝΟ3- που σχηματίστηκε από τη νιτροποίηση στη ριζόσφαιρα. Ο ρυθμός απορρόφησης του NO3- θα μπορούσε να είναι συγκρίσιμος με εκείνον του NH4 + και θα μπορούσε να ανέλθει στο ένα τρίτο του συνολικού N που απορροφάται από το φυτό του ρυζιού. Επομένως, αν και το κυρίαρχο είδος ορυκτού Ν σε χύμα έδαφος για του οριζώνες είναι πιθανό να είναι NH4 +, οι ρίζες ρυζιού εκτίθενται στην πραγματικότητα σε μια μικτή παροχή Ν στη ριζόσφαιρα. Η αύξηση και η λήψη Ν από το ρύζι βελτιώνεται σημαντικά με την προσθήκη ΝΟ3- σε θρεπτικό διάλυμα μόνο με ΝΗ4+. Η αυξημένη λήψη Ν μπορεί να αποδοθεί στην αυξημένη εισροή NH4 + από NO3-.
2.3.2 Αποδοτικότητα χρήσης λιπασμάτων με Ν
Στο ρύζι πεδινών οι απώλειες του εφαρμοζόμενου Ν λαμβάνουν χώρα μέσω: α) της πτητικότητας της αμμωνίας, β) της απονιτροποίησης, γ) της έκπλυσης, και δ) της απορροής. Η ανάκτηση του λιπάσματος Ν που εφαρμόζεται στο ρύζι σπανίως υπερβαίνει το 30-40%. Η αποδοτικότητα χρήσης λιπασμάτων N στο ρύζι πεδινών μπορεί να μεγιστοποιηθεί με ένα καλύτερο χρονικό διάστημα εφαρμογής ώστε να συμπίπτει με τα στάδια της αιχμής της καλλιέργειας και την τοποθέτηση του λιπάσματος Ν στο έδαφος. Άλλες δυνατότητες είναι η χρήση λιπασμάτων Ν ελεγχόμενης αποδέσμευσης, π.χ. Multicote ™ και CoteN ™ και η εκμετάλλευση των διαφορών των ποικιλιών στη χρησιμοποίηση της απόδοσης του Ν.
Στο αναερόβιο περιβάλλον πεδινών ορυζώνων, η μόνη σταθερή ορυκτή μορφή του Ν είναι NH4 +. Οι μορφές (ΝΟ3-) του Ν, εάν εφαρμοστούν, θα εισέλθουν στην αναερόβια ζώνη και θα υποστούν σημαντικές απώλειες απονιτροποίησης. Κατά τον χρόνο φύτευσης, η επικάλυψη της βάσης με Ν δεν πρέπει ποτέ να παρέχεται ως νιτρικό άλας. Ωστόσο, για την άνω κάλυψη των αναπτυσσόμενων φυτών, οι μορφές NH4 + και ΝΟ3- μπορούν να χρησιμοποιηθούν με σχεδόν ισοδύναμη απόδοση. Το πλήρως εδραιωμένο ρύζι μπορεί να απορροφήσει ταχέως το εφαρμοζόμενο NO3 - πριν εκπλυθεί στο αναερόβιο στρώμα εδάφους και μπορεί να απονιτροποιηθεί.
2.3.3 Πρώιμη εφαρμογή και διαχείριση N
Η πρώιμη εφαρμογή Ν (65 έως 100 τοις εκατό της συνολικής αναλογίας ρυθμού Ν) θα πρέπει να εφαρμοστεί ως πηγή αμμωνίου Ν (ΝΗ4 +) σε ξηρό χώμα, αμέσως πριν από την κατάκλυση στο στάδιο ανάπτυξης περίπου 4-5 φύλλων (Πίνακας 2.1). Δεν υπάρχει ακριβής χρόνος για την εφαρμογή πρώιμου Ν, αλλά στην πραγματικότητα ένα παράθυρο μερικών εβδομάδων όπου μπορεί να εφαρμοστεί πρώιμα το Ν. Μόλις εφαρμοστεί πρώιμα το Ν, η κατάκλυση πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό, κατά προτίμηση εντός πέντε ημερών από την εφαρμογή του Ν. Η κατάκλυση ενσωματώνει το λίπασμα Ν στο έδαφος, όπου προστατεύεται από τις απώλειες μέσω της πτητικής αμμωνίας και / ή της νιτροποίησης / απονιτροποίησης, εφόσον διατηρείται η κατάκλυση. Η κατάκλυση θα πρέπει να διατηρηθεί για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες για να επιτευχθεί η μέγιστη απορρόφηση του πρώιμα εφαρμοζόμενου Ν (Πίνακας 2.2).
Πίνακας 2.1: Επίδραση του χρονοδιαγράμματος εφαρμογής πριν τη κατάκλυση και της υγρασίας του εδάφους στις αποδόσεις του ρυζιού
|
Time before flood (days) |
Soil moisture |
Uptake of applied N |
N Use Efficiency* (%) |
Grain Yield |
||
|
Pounds/A |
kg/ha |
bu/A |
kg/ha |
|||
|
10 |
dry |
85 |
95 |
71 |
124 |
6255 |
|
10 |
mud |
46 |
52 |
42 |
102 |
5145 |
|
5 |
dry |
100 |
112 |
82 |
129 |
6507 |
|
5 |
mud |
71 |
80 |
59 |
105 |
5296 |
|
0 |
dry |
107 |
120 |
83 |
132 |
6659 |
|
0 |
mud |
68 |
76 |
64 |
111 |
5599 |
|
0 |
flooded |
37 |
41 |
31 |
75 |
3783 |
* 130 kg / ha N που εφαρμόζονται στο στάδιο 4 έως 5 φύλλων.
Source: Norman, et al., 1992. p. 55-57. Ark. Soil Fertility Studies 1991. Ark. Ag. Exp. Sta. Res. Ser. 421
Πίνακας 2.2: Ποσοστό πρόσληψης αζώτου από την καλλιέργεια ρυζιού σε διαφορετικούς χρόνους μετά την εφαρμογή N
|
N Application Timing |
Sampling Period, days after application |
% N Plant Uptake |
|
Preflood: Urea applied on a dry soil surface and flooded immediately |
7 |
11 |
|
14 |
27 |
|
|
21 |
63 |
|
|
28 |
65 |
|
|
Midseason: Urea applied into the flood |
3 |
70 |
|
7 |
67 |
|
|
10 |
76 |
Source: Wilson, et al., 1989. SSSAJ 53:1884-1887
2.3.4 Εφαρμογές πριν από τη κατάκλυση ή χωριστές εφαρμογές;
Προκειμένου να δοθεί απάντηση σε αυτή την ερώτηση, τα αποτελέσματα μιας δοκιμής πεδίου από το Μισσούρι των Η.Π.Α. υποστηρίζουν τη χωριστή εφαρμογή, μολονότι δεν έχουν αποτελέσματα από την εφαρμογή μιας ή δύο χωριστών εφαρμογών, όπως παρουσιάζονται στον Πίνακα 2.3. Όλες οι εφαρμογές έλαβαν συνολικό Ν 170 kg / ha. Η πρώτη εφαρμογή, η οποία είχε την συνιστώμενη χρήση αζώτου, απέδωσε 6,003 kg / ha (119 Bu / acre). Η δεύτερη εφαρμογή, η οποία είχε μόνο μία εφαρμογή σε μεσοδιάστημα, απέδωσε 6,053 kg / ha (120 Bu / acre). Η τρίτη εφαρμογή απέδωσε 5,953 kg / ha (118 Bu / acre). Η εφαρμογή που έλαβε 67 kg / ha (=60 lbs/acre) από Ν, απέδωσε μόνο 5.549 kg / ha (110 Bu / acre) και η εφαρμογή που έλαβε 168 kg N / ha (150 lbs. N / acre), όλα πριν τη κατάκλυση, απέδωσαν 5.398 kg / ha (107 Bu / acre).
Πίνακας 2.3: Εφαρμογές προγραμματισμού αζώτου *
|
Preflood |
Midseason |
One week after midseason |
Yield |
||||
|
(lbs/A) |
kg/ha |
(lbs/A) |
kg/ha |
(lbs/A) |
kg/ha |
(Bu/A) |
kg/ha |
|
90 |
100 |
30 |
34 |
30 |
34 |
119 |
6,003 |
|
90 |
100 |
60 |
67 |
0 |
0 |
120 |
6,053 |
|
105 |
118 |
45 |
50 |
0 |
0 |
118 |
5,953 |
|
60 |
67 |
45 |
50 |
45 |
50 |
110 |
5,549 |
|
150 |
168 |
0 |
0 |
0 |
0 |
107 |
5,398 |
Το ρύζι που παράγεται σε ένα καλλιεργητικό σύστημα ξηράς φύτευσης με όψιμες κατακλίσεις, στο οποίο η μόνιμη κατάκλυση δεν έχει καθιερωθεί έως ότου το ρύζι έχει ύψος 15 έως 20 cm, επιτυγχάνει βέλτιστη απόδοση χρήσης λιπάσματος Ν με εφαρμογή τουλάχιστον 50% του συνολικού Ν αμέσως πριν από τη μόνιμη εγκατάσταση των κατακλίσεων, ενώ το υπόλοιπο N εφαρμόζεται εντός του διαστήματος που αρχίζει με τη μεσοκομβική κίνηση μέχρι και 10 ημέρες μετά μεσοκομβική κίνηση μεγέθους 1,2 cm.
Ορισμένες νέες ποικιλίες παράγουν συγκρίσιμες και μερικές φορές μεγαλύτερες αποδόσεις όταν γίνεται μία μόνο εφαρμογή πριν την κατάκλυση σε αντίθεση με μια χωρισμένη στα 2 ή στα 3 εφαρμογή του συνολικού Ν. Η αναλογία και ο προγραμματισμός του Ν είναι κρίσιμα στοιχεία από την άποψη της επίδρασης στην απόδοση.
2.3.5 Πότε απαιτείται εφαρμογή N;
Το άζωτο είναι το πιο περιοριστικό θρεπτικό συστατικό για την παραγωγή ρυζιού σε πολλές χώρες. Σε αντίθεση με τα φυτικά θρεπτικά συστατικά όπως το P, K και ο ψευδάργυρος (Zn), δεν έχει καθιερωθεί και δεν έχει εφαρμοστεί κατάλληλη μέθοδος δοκιμής εδάφους για τον προσδιορισμό της ικανότητας παροχής Ν για τα εδάφη που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ρυζιού.
Τα φυτά ρυζιού απαιτούν το N κατά τη διάρκεια του σταδίου εμφάνισης παραφυάδων για να εξασφαλίσουν επαρκή αριθμό θυσάνων. Ο κρίσιμος χρόνος στην ενεργή εμφάνιση παραφυάδων για την εφαρμογή Ν είναι τυπικά περίπου στο μέσον μεταξύ των 14 ημερών μετά τη μεταφύτευση (DAT) ή 21 ημέρες μετά τη σπορά (DAS) και την εμφάνιση των θυσάνων.
Εικόνα 2.4: Παρατηρημένη βιομάζα (γραμμές) συνολικής ξηράς ύλης πάνω από το έδαφος, πράσινα φύλλα και στελέχη (®), Rain fed IR64 IR64 Jakenan, Ινδονησία, 1995
Κατά την εμφάνιση των έναρξη της εμφάνισης των θυσάνων (περίπου 60 ημέρες πριν από τη συγκομιδή του τροπικού ρυζιού), είναι κρίσιμο η προσφορά Ν και Κ να είναι επαρκής για να ταιριάζει με τις ανάγκες της καλλιέργειας. Η τροφοπενία N στην έναρξη της εμφάνισης των θυσάνων μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της απόδοσης και του κέρδους μέσω του μειωμένου αριθμού σταχυών ανά θύσανο. Η ανεπαρκής παροχή Κ στην έναρξη της εμφάνισης των θυσάνων μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της απόδοσης και του κέρδους μέσω μειωμένων σταχυών ανά θύσανο και μειωμένης πλήρωσης με κόκκους.
2.4 Απόκρισης απόδοσης σε λίπανση με Ν
Ένα πείραμα (Bollich και Linscombe) σχετικά με τον προγραμματισμό της εφαρμογής Ν έδειξε την ξεκάθαρη υπεροχή της εφαρμογής Ν πριν τη φύτευση, όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 2.4.
Πίνακας 2.4: Απόκριση απόδοσης σε χρόνο εφαρμογής Ν σε ρύζι Cypress σε κατάκλυση που φυτεύτηκε στο νερό.
|
Method/Timing* |
Grain Yield** (kg/ha) |
|
Preplant |
7,548 |
|
Pre-flood |
6,124 |
|
Post-flood |
5,778 |
* 100 kg / ha N που παρέχεται σε κάθε εφαρμογή
** Οι αποδόσεις είναι μέσος όρος τριών ετών
Οι ελάχιστες απώλειες Ν λόγω της έκπλυσης ή της πτητικότητας πραγματοποιήθηκαν όταν η μόνη εφαρμογή ήταν πιο κοντά στον χρόνο κατάκλυσης (Πίνακας 2.5).
Πίνακας 2.5: Απόκριση απόδοσης ρυζιού στο χρόνο της εφαρμογής Ν σε ρύζι που φυτεύτηκε σε στεγνό χώμα.
|
N Timing |
Yield (kg/ha) |
Yield Loss (%) |
|
9 days pre-flood |
7,415 |
8 |
|
6 days pre-flood |
7,525 |
7 |
|
3 days pre-flood |
7,559 |
6 |
|
0 days pre-flood |
8,117 |
– |
|
3 days post-flood |
6,484 |
21 |
|
6 days post-flood |
6,140 |
24 |
Η λίπανση με άζωτο βελτιώνει τις αποδόσεις. Οι αποκρίσεις των δοκιμών πεδίου ήταν 28,4 και 18,9 kg ρύζι ανά kg N για αναλογίες 25 και 50 kg / ha, αντίστοιχα (Πίνακας 2.6). Η αύξηση της απόδοσης επηρεάζεται από την ποικιλία, τη δυνατότητα παροχής του εδάφους με Ν, την ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής φάσης και τις πρακτικές διαχείρισης όπως ο έλεγχος των ζιζανίων και η πυκνότητα των φυτών.
Πίνακας 2.6: Μέση απόκριση απόδοσης στη λίπανση με N, Entre Ríos
|
Varieties |
N rate |
Mean N response |
|
|
kg/ha |
Rice yield (kg/ha) |
kg of rice / kg N applied |
|
|
San Miguel INTA |
25 |
453 |
18.1 |
|
50 |
550 |
11.0 |
|
|
El Paso 144 |
25 |
540 |
21.6 |
|
50 |
870 |
17.4 |
|
|
Don Juan INTA |
25 |
710 |
28.4 |
|
50 |
779 |
15.6 |
|
|
IRGA 417 |
25 |
632 |
25.3 |
|
50 |
946 |
18.9 |
|
Ο Πίνακας 2.7 δίνει τη συνιστώμενη αναλογία N και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής για τις πιο συχνά αναπτυγμένες ποικιλίες ρυζιού στο Δέλτα του Μισισιπή. Αυτές οι συστάσεις προέκυψαν από πολυάριθμες δοκιμές σε αγρούς που διεξήχθησαν σε διάφορους τύπους εδάφους Το πλάγιασμα μπορεί να μειωθεί εφαρμόζοντας το 50% του συνόλου του Ν πριν από την καθιέρωση της μόνιμης κατάκλυσης και τη διαίρεση του υπόλοιπου 50% σε δύο εφαρμογές στα μέσα της περιόδου. Για τις ποικιλίες που δεν είναι ευαίσθητες στο πλάγιασμα, τα δύο τρίτα του συνολικού Ν πρέπει να εφαρμοστούν πριν από τη μόνιμη κατάκλυση και δεν είναι απαραίτητο να χωριστεί το υπόλοιπο ένα τρίτο στους μεσαίους μήνες. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη μείωση του ποσοστού πλαγιάσματος αναφέρονται στο κεφάλαιο που αφορά τη θρέψη με κάλιο, βλ. Εικόνα 2.16.
Πίνακας 2.7: Συστάσεις αζώτου ανά ποικιλία και τύπο εδάφους
Πηγή: Rice fertilization - Mississippi Agricultural & Forestry Experiment Station, 2003
|
Cultivar |
Clay soils |
Silt loam soils |
||||||
|
Total |
Pre-flood |
Midseason |
Total |
Pre-flood |
Midseason |
|||
|
First |
Second |
First |
Second |
|||||
|
|
(kg/ha) |
(kg/ha) |
||||||
|
Cocodrie |
200 |
135 |
67 |
– |
179 |
129 |
50 |
– |
|
CL-121 |
200 |
135 |
67 |
– |
179 |
129 |
50 |
– |
|
CL-141 |
200 |
100 |
50 |
50 |
179 |
90 |
45 |
45 |
|
CL-161 |
200 |
135 |
67 |
|
179 |
118 |
50 |
|
|
Francis |
200 |
100 |
50 |
50 |
179 |
90 |
45 |
45 |
|
Priscilla |
200 |
135 |
67 |
|
179 |
129 |
50 |
|
|
Wells |
200 |
100 |
50 |
50 |
179 |
90 |
45 |
45 |
|
XL7 |
200 |
135 |
67 |
– |
168 |
100 |
67 |
– |
|
XL8 |
200 |
135 |
67 |
– |
168 |
100 |
67 |
– |
|
CL-XL8 |
200 |
135 |
67 |
– |
168 |
100 |
67 |
– |
Δεδομένου ότι η Baldo (μια ιταλική ποικιλία) είναι πολύ ευαίσθητη στην υπερβολική λίπανση, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διαχείριση αυτής της καλλιέργειας. Διεξήχθη μια μελέτη για τον προσδιορισμό της επίδρασης διαφορετικών αναλογιών αζώτου πριν την κατάκλυση όσο αφορά το πλάγιασμα και την απόδοση του ρυζιού Baldo. Σε αναλογίες αζώτου κάτω από 110 kg / ha, το πλάγιασμα ήταν 3% και λιγότερο. Σε ποσοστά αζώτου στα 135-170 kg / ha, το πλάγιασμα σημείωσε σημαντική αύξηση και αντίστοιχα από 39% σε 82%.
Για κάθε εφαρμογή υπήρχαν μεταβαλλόμενες αναλογίες αζώτου που παρασχέθηκε πριν την κατάκλυση, ενώ εφαρμόστηκαν 35 kg Ν / ha στα μέσα της περιόδου σε όλες τις περιπτώσεις. Όπως φαίνεται στην Εικόνα 2.5, η αύξηση του αζώτου έως 135 kg N / ha προκάλεσε αύξηση των αποδόσεων. Όταν τα εφαρμοζόμενα επίπεδα αζώτου ήταν υψηλότερα από 100 kg / ha, το πλάγιασμα αυξήθηκε σημαντικά.
Εικόνα 2.5: Αποτέλεσμα των αναλογιών αζώτου πριν την κατάκλυση στην απόδοση και το πλάγιασμα των φυτών. Όλες οι εφαρμογές έλαβαν στα μέσα της περιόδου εφαρμογές Ν στην ίδια χρονική στιγμή (35 kg / ha Ν).
Πηγή: Effects of Nitrogen on Baldo Rice, University of Missouri-Delta Center
2.5 Χρόνος και μέθοδος λίπανσης με άζωτο σε ρύζι που φυτεύτηκε σε νερό
Η ουρία είναι γενικά το λίπασμα N επιλογής.
Το μεγαλύτερο μέρος του αζωτούχου λιπάσματος θα πρέπει να εφαρμόζεται πριν από την ψ και πριν από την φύτευση σε ρύζι που φυτεύεται στο νερό, εάν το έδαφος δεν επιτρέπεται να στεγνώσει κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Το αζωτούχο λίπασμα πρέπει να τοποθετείται είτε σε ξηρό έδαφος και να επέρχεται κατάκλυση άμεσα ή σε ρηχό έδαφος και να επέρχεται κατάκλυση εντός 3-5 ημερών.
Εάν παρέλθουν αρκετές ημέρες μεταξύ της περιόδου εφαρμογής του αζώτου σε αμμωνιακή μορφή και της κατάκλυσης, μεγάλο μέρος του αζώτου θα μετατραπεί σε νιτρικό άλας. Μετά την κατάκλυση του εδάφους, το νιτρικό άλας διασπάται από τα βακτήρια και απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα ως αέριο, μια διαδικασία απονιτροποίησης.
Οι απώλειες απονιτροποίησης μπορούν να αποφευχθούν από τα κατακλυσμένα εδάφη εντός 3-5 ημερών μετά την εφαρμογή του αζώτου. Αυτές οι απώλειες είναι μεγαλύτερες όταν εφαρμόζεται άζωτο σε νερό με νεαρό ρύζι. Όταν εφαρμόζεται το μεγαλύτερο μέρος του αζώτου πριν τη φύτευση, οι ορυζώνες δεν πρέπει να αποστραγγίζονται ή θα πρέπει να αποστραγγίζονται μόνο προσωρινά. Σε αυτή την περίπτωση, εάν ένας ορυζώνας πρέπει να αποστραγγιστεί κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, ο ορυζώνας δεν πρέπει να αφήνεται να στεγνώσει πριν από την εκ νέου κατάκλυση. Ο ορυζώνας πρέπει να διατηρείται σε κορεσμένη κατάσταση για να προστατεύεται το άζωτο που παρασχέθηκε πριν τη φύτευση.
Από την επιμήκυνση των μεσοκόμβων (πράσινος δακτύλιος) μέχρι την αρχή του σχηματισμού της κεφαλής, το άζωτο πρέπει να είναι διαθέσιμο σε επαρκή ποσότητα για να προωθήσει τον μέγιστο αριθμό κόκκων. Η ανεπάρκεια αζώτου αυτή τη στιγμή μειώνει τον αριθμό των πιθανών κόκκων (ανθίδια) και περιορίζει το δυναμικό παραγωγής.
Για την εξασφάλιση ότι το φυτό του ρυζιού δεν χρειάζεται πρόσθετο άζωτο μέχρι την εμφάνιση των θυσάνων (πράσινος δακτύλιος) ή τη διαφοροποίηση των θυσάνων (θύσανος 2 mm), πρέπει να εφαρμοστεί επαρκής ποσότητα αζώτου πριν από τη φύτευση ή την κατάκλυση. Όταν απαιτείται πρόσθετο άζωτο, θα πρέπει να εφαρμόζεται από πάνω σε οποιοδήποτε από αυτά τα στάδια των φυτών ή όταν εμφανιστούν συμπτώματα τροφοπενίας αζώτου.
2.5.1 Δεύτερη λίπανση των καλλιεργειών
Τα φύτρα ή η δεύτερη καλλιέργεια ρυζιού πρέπει να λαμβάνουν λίπασμα της τάξης των 50-85 kg / ha αζώτου, όταν η πρώτη συγκομιδή έχει προγραμματιστεί για πριν από τα μέσα του καλοκαιριού. Όταν η πρώτη συγκομιδή καλλιέργειας είναι για μετά τα μέσα του καλοκαιριού, απαιτείται λίπασμα αζώτου αναλογίας 35-50 kg / ha. Υψηλότερο ποσοστό αζώτου θα πρέπει να εφαρμόζεται όταν οι συνθήκες εμφανίζονται ευνοϊκές για μια καλή δεύτερη καλλιέργεια (ελάχιστη αυλάκωση αγρού, ελάχιστο ή καθόλου κόκκινο ρύζι, υγιή στελέχη).
2.5.2 Συνιστώμενες αναλογίες Ν
Οι αναλογίες αζώτου κυμαίνονται από 70-200 kg / ha (60-180 lbs / ha) ανάλογα με την ποικιλία και το ιστορικό του εδάφους.
Το N εφαρμόζεται με διαίρεση σε 2 ή 3 εφαρμογές: πρώτη φορά πριν από την κατάκλυση, και πάλι μετά από επιμήκυνση των μεσοκόμβων κατά περίπου 1 cm.
Η πρώιμη εφαρμογή Ν (65-100% της συνολικής αναλογίας Ν) θα πρέπει να εφαρμόζεται ως πηγή αμμωνιακού Ν σε ξηρό χώμα αμέσως πριν από την κατάκλυση, στο στάδιο ανάπτυξης περίπου 4-5 φύλλων. Οι συστάσεις του Πανεπιστημίου του Μισσούρι για το άζωτο εξαρτώνται από τις ποικιλίες. Ο Πίνακας 2.8 δίνει τις συστάσεις για το άζωτο για 4 δημοφιλείς ποικιλίες.
Πίνακας 2.8: Συστάσεις για άζωτο για 4 ποικιλίες ρυζιού (kg / ha)
|
Variety |
Total N |
Preflood |
Mid-season |
|
Cypress |
168 |
101 |
34+34 |
|
Drew |
151 |
84 |
34+34 |
|
Lamont |
202 |
135 |
34+34 |
|
Cocdrie |
168 |
101 |
34+34 |
Πίνακας 2.9: Συστάσεις για το άζωτο ανά ποικιλία
|
Variety |
N Rate* (kg/ha) |
|
Gulfmont, Lemont, Dellrose, Dixiebelle, Jefferson |
110-185 |
|
Cypress, Bengal, Cocodrie, Jodon, Lafitte, Riscilla, Wells |
110-170 |
|
Drew, Maybelle, Toro-2, Jackson, LaGrue, Madison |
110-160 |
|
Mars, Jasmine 85 |
90-135 |
|
Rico 1, Della, S102 |
80-110 |
|
Saturn, Dellmati |
70-100 |
* Συνήθως απαιτούνται μόνο 20-50 kg / ha εάν η προηγούμενη εφαρμογή αζώτου ήταν επαρκής. Εάν παρατηρηθούν ανεπάρκειες αζώτου πριν από αυτά τα στάδια ανάπτυξης, παράσχετε άμεσα άζωτο στο φυτό από πάνω. Η πρόωρη τροφοπενία αζώτου μπορεί να μειώσει σημαντικά τις αποδόσεις.
Με βάση την προσέγγιση της διαχείρισης της θρέψης ανά σημείο (SSNM) για τη λίπανση του ρυζιού (IRRI 2006), μια καλλιέργεια ρυζιού απαιτεί περίπου 50 kg / ha λιπάσματος N για κάθε τόνο σε πρόσθετη απόδοση σιτηρών. Η βέλτιστη ποσότητα λιπάσματος Ν που απαιτείται για την επίτευξη των στόχων απόδοσης 5.5 ΜΤ / ha κατά την ξηρή περίοδο και 6.5 ΜΤ ha εκτάριο κατά τη διάρκεια της υγρής περιόδου. Αυτή η ποσότητα λιπάσματος Ν μπορεί να χωριστεί σε τρεις εφαρμογές με πρώιμη εφαρμογή Ν ίση με περίπου 20 έως 30% της συνολικής απαίτησης. Το υπόλοιπο 70 έως 80% χωρίζεται σε δύο εφαρμογές με βάση την ανάγκη της καλλιέργειας ρυζιού, όπως προσδιορίζεται από το χρώμα των φύλλων χρησιμοποιώντας το διάγραμμα χρώματος φύλλων (Εικόνα 2.1).
Πίνακας 2.10: Γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την αποτελεσματική διαχείριση του Ν στο ρύζι
|
Situation |
Strategy |
|
Upland (dryland) |
Broadcast and mix basal dressing in top 5 cm of surface soil. Incorporate top-dressed fertilizer by hoeing-in between plant rows and then apply light irrigation, if available |
|
Rainfed deep water |
Apply full amount as basal dressing |
|
Lowland (submerged) |
Use non-nitrate sources for basal dressing |
|
Soil very poor in N |
Give relatively more N at planting |
|
Assured water supply |
Can topdress every 3 weeks up to panicle initiation. Drain field before topdressing and reflood two days later |
|
Permeable soils |
Emphasis on increasing number of split applications |
|
Short duration varieties |
More basal N and early topdressing preferred |
|
Long duration varieties |
Increased number of topdressing |
|
Colder growing season |
Less basal N and more as topdressing |
|
Over aged seedlings used |
More N at planting |
Οι συνθήκες εδάφους με υψηλό pH αυξάνουν την πτητικότητα του Ν όταν χρησιμοποιείται ουρία (46-0-0) ως πηγή Ν.
Η πηγή του N μπορεί να αυξήσει την απόδοση N σε ορισμένες περιπτώσεις. Σε νέους αγρούς με ισοπέδωση ακριβείας ή σε εδάφη χαμηλής οργανικής ύλης, το θειικό αμμώνιο (21-0-0-S24) μπορεί να προσφέρει πλεονέκτημα απόδοσης σε σύγκριση με την ουρία. Το θειικό αμμώνιο είναι επίσης λιγότερο πτητικό σε εδάφη υψηλού pH σε σύγκριση με την ουρία.
2.6 Φώσφορος (P)
2.6.1 Ο ρόλος του Ρ στο ρύζι
Η σωστή θρέψη με φωσφόρο (Ρ) είναι κρίσιμη για την παραγωγή των μέγιστων αποδόσεων του ρυζιού. Ο φωσφόρος είναι πολύ σημαντικός στα αρχικά στάδια της βλαστικής ανάπτυξης. Ο φωσφόρος προάγει την ισχυρή πρόωρη ανάπτυξη των φυτών και την ανάπτυξη ενός ισχυρού ριζικού συστήματος. Είναι σημαντικό για τα φυτά του ρυζιού γιατί προωθεί την εμφάνιση των παραφυάδων, την ανάπτυξη των ριζών, την πρώιμη άνθηση και την ωρίμανση.
Συχνά η τροφοπενία Ρ στο ρύζι αναφέρεται ως «κρυμμένη πείνα» επειδή τα συμπτώματα δεν είναι εμφανή, εκτός εάν τα φυτά με τροφοπενία Ρ είναι άμεσα συγκρίσιμα με φυτά που έχουν επαρκή Ρ. Σε σύγκριση με το υγιές ρύζι της ίδιας ηλικίας, που χαρακτηρίζεται από ένα ανώμαλο γαλαζωπό πράσινο χρώμα στο φύλλωμα, με φτωχή ποσότητα παραφυάδων ενώ τα φυτά αναπτύσσουν τα άνω άκρα αργά και παρουσιάζουν αργή ώριμη ωρίμανση. Όταν οι συγκρίσεις των φυτών δεν είναι διαθέσιμες, η εξέταση των φυτικών ιστών είναι το καλύτερο εργαλείο για τη διάγνωση ανεπάρκειας Ρ.
Τα φυτά ρυζιού με τροφοπενία Ρ είναι περιορισμένης ανάπτυξης και με σκούρο πράσινο χρώμα, με όρθια φύλλα, σχετικά λίγες παραφυάδες και μειωμένη ριζική μάζα.
Εικόνα 2.6: Τροφοπενία φωσφόρου
2.6.2 Η επίδραση του pH του εδάφους στη διαθεσιμότητα P
Οι συστάσεις για τα λιπάσματα φωσφόρου (Ρ) για το ρύζι βασίζονται επί του παρόντος σε δοκιμές εδάφους για το διαθέσιμο Ρ και το pH του εδάφους. Η διαθεσιμότητα φωσφόρου στο ρύζι είναι βέλτιστη όταν το pH είναι κάτω από 6,5.
Για τις ορεινές καλλιέργειες, η διαθεσιμότητα P είναι συνήθως βέλτιστη όταν το pH του εδάφους κυμαίνεται μεταξύ 6,0 και 6,5.
Σε όξινα εδάφη (pH 6,0), το Ρ συσχετίζεται («δεσμεύεται») με ενώσεις σιδήρου και αργιλίου που καθίστανται με αργό ρυθμό διαθέσιμες στα περισσότερα φυτά. Σε όξινα εδάφη, η διαθεσιμότητα P αυξάνεται μετά την εδραίωση της μόνιμης κατάκλυσης λόγω των χημικών μεταβολών που εμφανίζονται στο φωσφορικό σίδηρο. Επομένως, περισσότερο Ρ είναι διαθέσιμο για το ρύζι μετά την κατάκλυση από ό,τι μετράται με τις συνήθεις μεθόδους δοκιμών εδάφους.
Στο έδαφος όπου το pΗ είναι μεγαλύτερο από 6,5, το Ρ είναι πρωτίστως συνδεδεμένο με το ασβέστιο και το μαγνήσιο. Δεν καθίστανται βραδέως διαθέσιμες όλες οι φωσφορικές ενώσεις ασβεστίου και μαγνησίου στα φυτά, καθώς η διαθεσιμότητά τους μειώνεται όσο αυξάνεται το pH. Ως αποτέλεσμα, το Ρ συνήθως δεν περιορίζεται στα όξινα εδάφη. Αντίθετα, η διαθεσιμότητα φωσφορικών ασβεστίου τείνει να είναι χαμηλή και παραμένει χαμηλή μετά την εδραίωση κατακλίσεων πλημμυρών σε αλκαλικά εδάφη (pH> 6,5).
Κάτω από συνθήκες κατάκλυσης:
- Το P αποδεσμεύεται στο διάλυμα του εδάφους ως φωσφορικές ενώσεις Fe3+, οι οποίες μειώνονται και μετατρέπονται σε φωσφορικές ενώσεις Fe2 + υπό συνθήκες χαμηλού οξυγόνου.
- Σε εδάφη με λίγο ενεργό Fe ή σε λίγο συνολικά P, μπορεί να μην υπάρχει διαθέσιμη επαρκής ποσότητα Ρ.
- Σε εδάφη υψηλού pH (> 7.0), με άφθονο ασβέστιο (Ca), οι φωσφορικές ενώσεις του Ca δεν μπορούν να απελευθερώσουν επαρκές Ρ στο διάλυμα του εδάφους.
Έρευνες έδειξαν ότι το pH του εδάφους είναι ένας καλύτερος προγνωστικός παράγοντας για την απόκριση του ρυζιού στη λίπανση με P από την εξέταση του εδάφους για το Ρ. Ωστόσο, το pH του εδάφους δεν είναι στατικό και μπορεί να ποικίλει μέχρι και 1 μονάδα pH, ανάλογα με το χρόνο δειγματοληψίας, τις περιβαλλοντικές συνθήκες και άλλους παράγοντες. Η εφαρμογή του λιπάσματος Ρ σε αδιατάρακτα όξινα εδάφη που δείχνουν χαμηλές μετρήσεις Ρ απέτυχε να επιφέρει σημαντικές αυξήσεις της απόδοσης, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αύξησε το πλάγιασμα και μείωσε τη βλαστική ανάπτυξη ή / και μείωσε την απόδοση.
Τα εδάφη ρυζιού με κατάκλυση γενικά μετριάζουν το pH προς μια ουδέτερη κατάσταση pH, προωθώντας έτσι τη διαθεσιμότητα του Ρ στο έδαφος.
Εικόνα 2.7: Απόκριση απόδοσης ρυζιού στο P σε αργιλώδη εδάφη στο Μισισιπή
Στις περιπτώσεις που η περιεκτικότητα του εδάφους P είναι μικρότερη από 8 ppm, μια απόκριση απόδοσης δεν συσχετίζεται με την περιεκτικότητα του Ρ στο έδαφος. Όταν τα εδάφη υφίστανται κατάκλυση, οι συνθήκες αναγωγής κινητοποιούν το P από τα φωσφορικά άλατα του σιδήρου (Fe3+) και του αργιλίου (Al) σε πιο ασταθείς μορφές και αυξάνουν την ανοργανοποίηση του Ρ από την οργανική ύλη του εδάφους, όπου και τα δύο ενεργούν για να ικανοποιήσουν την απαίτηση σε P της καλλιέργειας.
Πίνακας 2.11: Συστάσεις για P που βασίζονται στο Olsen P σε δοκιμές εδάφους και αποδόσεις στόχων
|
|
Olsen P in soil tests |
||
|
10 |
20 |
30 |
|
|
Target yield (t/ha) |
Phosphorus application P2O5(kg/ha) |
||
|
4.5 |
52 |
32 |
16 |
|
5.0 |
62 |
42 |
26 |
Source: Perumal Rani et al., 1985
Παράγοντες όπως η υφή του εδάφους, η κατάσταση γονιμότητας του P, οι εποχιακές συνθήκες και η διάρκεια της ποικιλίας λαμβάνονται συχνά υπόψη (Πίνακας 2.12).
Πίνακας 2.12: Συνιστώμενες τιμές P για την παραγωγή ρυζιού σε υγρό αγρό
|
Available P (Bray I) |
P2O5 rate, (kg/ha) |
||
|
ppm |
Rating |
1st crop |
2nd crop |
|
0- 4 |
Very low |
70-80 |
50-60 |
|
5-10 |
Low |
60-70 |
40-50 |
|
11-20 |
Medium |
40-60 |
20-40 |
|
21-50 |
High |
20-40 |
0-30 |
|
Over 50 |
Very high |
0-30 |
0-20 |
Source: Lian, 1989 (Taiwan)
2.7 Συμπτώματα τροφοπενίας Ρ
Το λίπασμα φωσφόρου πρέπει να εφαρμόζεται μόνο όταν συνιστάται από τα αποτελέσματα των δοκιμών του εδάφους ή όταν έχει εντοπιστεί ανεπάρκεια.
Τα οπτικά συμπτώματα της ανεπάρκειας Ρ μπορεί να μην υπάρχουν σε περιπτώσεις που περιορίζουν την απόδοση. Η δοκιμή του απαιτεί ολόκληρα φυτά στο στάδιο πριν από την κατάκλυση, ώστε να εξασφαλίσει ότι υπάρχει επαρκής Ρ για τα φυτά του ρυζιού. Τα επίπεδα στους ιστούς πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,18 τοις εκατό P για να εξασφαλιστούν οι μέγιστες αποδόσεις.
Τα συμπτώματα τροφοπενίας φωσφόρου (Ρ) εμφανίζονται συνήθως στο κάτω μέρος του φυτού και οδηγούν σε: (1) μειωμένο αριθμό φύλλων, (2) μειωμένο μήκος ελάσματος φύλλων, (3) μειωμένους θυσάνους / μικρότερο φυτό, (4) μειωμένου κόκκους ανά θύσανο, και (5) κόκκους / θύσανους μειωμένης πλήρωσης. Η μειωμένη ικανότητα εμφάνισης παραφυάδων στο ρύζι που φυτεύεται σε έδαφος με φτωχά επίπεδα P είναι συνήθως ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη μείωση των αποδόσεων.
Κανονικό επίπεδο / Τροφοπενία
Κανονικό επίπεδο / Τροφοπενία
P deficiency in field
Εικόνες 2.8 - 2.10: Συμπτώματα τροφοπενίας Ρ
2.7.1 Συνιστώμενες αναλογίες P και χρονοδιάγραμμα εφαρμογήςΜια καλλιέργεια ρυζιού θα αφαιρέσει 0,35 kg P2O5 ανά 50 kg ρυζιού ανά εκτάριο. Για να ληφθεί υπόψη αυτή η απώλεια, ένας παράγοντας αφαίρεσης από τις καλλιέργειες συμπεριλαμβάνεται στην εξέταση των εδαφών ύψους 35-60 kg / ha φωσφόρου.
Ο φώσφορος εφαρμόζεται καλύτερα πριν από τη φύτευση ή πριν από την κατάκλυση, με αναλογίες που προσδιορίζονται μέσω δοκιμών εδάφους και των προσδοκιών απόδοσης.
Όταν απαιτείται, το λίπασμα φωσφόρου πρέπει να εφαρμόζεται στο έδαφος όταν προετοιμάζεται η γη για φύτευση. Συνιστάται η εφαρμογή όλου του φωσφόρου πριν από τη φύτευση για το ρύζι που θα φυτευτεί στο νερό ή σε ξηρό χώμα. Εάν τα λιπάσματα φωσφόρου δεν είναι εφικτό να εφαρμοστούν πριν από τη φύτευση, μπορούν να εφαρμοστούν πριν από τη δημιουργία της μόνιμης κατάκλυσης.
2.8.1 Ο ρόλος του K
Οι σύγχρονες ποικιλίες ρυζιού υψηλής απόδοσης απορροφούν το κάλιο σε μεγαλύτερες ποσότητες από κάθε άλλο απαραίτητο θρεπτικό συστατικό. Στους ορυζώνες σε ολόκληρη την Ασία, τα συνολικά ποσοστά απορρόφησης K μιας καλλιέργειας με απόδοση 5 t / ha κυμαίνονται από 100 kg / ha, εκ των οποίων πάνω από το 80% συγκεντρώνεται στο άχυρο κατά την ωριμότητα. (Dobermann και Fraihurst, 2000). Για τις αποδόσεις μεγαλύτερες από 8 ton/ha, η συνολική πρόσληψη K μπορεί να υπερβεί ακόμη και τα 200 kg / ha.
2.8.2 Διαδικασία πρόσληψης K σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του ρυζιού
Εικόνα 2.11: Διαδικασία πρόσληψης καλίου καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του ρυζιού
Η Εικόνα 2.11 δείχνει ότι το κάλιο απορροφάται συνεχώς από το φυτό ρυζιού με ένα ρυθμό που περιγράφεται από μια σιγμοειδή καμπύλη, η οποία φτάνει στη μέγιστη τιμή της κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας. Το κάλιο αρχικά χρησιμοποιείται για την κατασκευή της βιομάζας των φύλλων, στη συνέχεια για τα ριζίδια και αργότερα για τους κόκκους.
Η σωστή θρέψη με κάλιο (Κ) στο ρύζι προάγει τα εξής:
- Την ανάπτυξη των παραφυάδων
- Την ανάπτυξη των θυσάνων (βλ. Εικόνες 2.12 - 2.14)
- Τη γονιμότητα των σταχυών
- Την πρόσληψη των θρεπτικών ουσιών αζώτου και φωσφόρου
- Τα φύλλα και τη μακροζωία τους
- Αντοχή στις ασθένειες
- Την επιμήκυνση και την αύξηση του πάχους της ρίζας
- Το πάχος και τη δύναμη του ριζιδίου
- Την αντοχή του φυτού σε ασθένειες και παράσιτα
- Την αντίσταση του φυτού στο πλάγιασμα
Οι συνιστώμενες αναλογίες K σπάνια επαρκούν για την εξισορρόπηση των ποσοστών απομάκρυνσης του K υπό τις συνήθεις εμπορικές συνθήκες. Ως εκ τούτου, τα πιο εντατικά συστήματα παραγωγής ρυζιού λειτουργούν κάτω από αρνητικές ισορροπίες K και οι αρνητικές επιπτώσεις από αυτές έχουν αρχίσει να εμφανίζονται. Η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο όταν όλα τα άχυρα απομακρυνθούν από τον αγρό σύμφωνα με την πρακτική των γεωργών σε πολλές χώρες. Σε ορισμένες τοποθεσίες, οι θρεπτικές ουσίες που απομακρύνονται από την καλλιέργεια επιστρέφονται εν μέρει στο σύστημα εδάφους με τη μορφή κοπριάς (FYM).
Η τροφοπενία καλίου εμφανίζεται σε περιορισμένο βαθμό στο ρύζι των πεδινών περιοχών. Η χαμηλή περιεκτικότητα σε κάλιο ή τροφοπενία καλίου συσχετίζεται συχνά με την τοξικότητα του σιδήρου, η οποία είναι συνηθισμένη σε όξινα λατοσολικά εδάφη και εδάφη θειικού οξέος. Η ανεπάρκεια του καλίου εμφανίζεται επίσης στα ανεπαρκώς αποστραγγισμένα εδάφη, εν μέρει επειδή οι τοξικές ουσίες που παράγονται σε ιδιαίτερα μειωτικά εδάφη καθυστερούν την πρόσληψη καλίου και εν μέρει επειδή μειώνεται η αποδέσμευση καλίου στο έδαφος κάτω από συνθήκες κακής αποστράγγισης. Οι σημαντικότεροι παράγοντες που καθορίζουν την ισορροπία του καλίου στους επιμέρους αγρούς: τα χαρακτηριστικά του εδάφους, οι καιρικές συνθήκες (κλίμα), οι καλλιέργειες και καλλιεργητικές πρακτικές.
Η απόδοση οποιασδήποτε καλλιέργειας εξαρτάται από τον αριθμό των σταχυών ανά μονάδα επιφανείας, από τον αριθμό των ώριμων κόκκων ανά στάχυ και από το βάρος του κόκκου (συχνά αποκαλούμενο «βάρος 1000 κόκκων»). Λόγω της επίδρασής του στη φωτοσύνθεση και την αφομοίωση της μεταφοράς, το κάλιο είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στη βελτίωση του αριθμού των κόκκων και του βάρους των κόκκων. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί σε πειράματα γλάστρας και σε πολυάριθμες δοκιμές πεδίου με πολλές καλλιέργειες δημητριακών. Βλ. Εικόνες 2.12 και 2.13.
Figure 2.12: Effect of K on panicle size of rice, IPI-ISSAS project in Changsha, China. 9-2007. Source: IPI Coordination China
Εικόνα 2.13: Η επίδραση του Κ στο μέγεθος του θυσάνου και στον αριθμό κόκκων ανά θύσανο. (Οι κόκκοι που παρουσιάζονται συλλέχθηκαν από τρεις θύσανους.) Έργο IPI-ISSAS στο Changsha της Κίνας. 9-2007
Η απόκριση απόδοσης σιτηρών ανά kg K2O που εφαρμόζεται είναι υψηλότερη στην ξηρή περίοδο από ό,τι στην καλλιέργεια υγρής περιόδου. Στην Ινδία, έχουν καταγραφεί οι ακόλουθες μέσες αποκρίσεις σε εμπορικούς αγρούς: 10 kg κόκκων / kg K2O σε ξηρή περίοδο και 8 kg κόκκων / kg K2O σε υγρή περίοδο.
Η Εικόνα 2.14 δείχνει δύο δείγματα θυσάνων και τους κόκκους που αφαιρέθηκαν από αυτούς, το ένα από αγρό Mn λιπασμένο με K (αριστερά) και το άλλο από αγρό με λίπανση K (δεξιά). Οι κόκκοι από κάθε θύσανο αφαιρέθηκαν και ταξινομήθηκαν ως: α) Mn γεμισμένοι (άνω), β) εν μέρει γεμισμένοι (μεσαίοι) και γ) πλήρως γεμισμένοι (άνω). Σαφώς, το δείγμα από το -Κ έχει μια πολύ μεγαλύτερη αναλογία Mn γεμισμένων και μερικώς γεμισμένων κόκκων από ότι το δείγμα από το +Κ.
Εικόνα 2.14: Επίδραση του καλίου στο γέμισμα σιτηρών ρυζιού. Πηγή: R. Buresh at an SSNM field, 2006, Indonesia. e-ifc No. 16, Ιούνιος 2008
2.8.3 Απόκριση ρυζιού στη λίπανση με K
Οι δοκιμές με αγρούς με λίπανση καλίου αύξησαν τις αποδόσεις κατά 20%. Η μέση απόκριση απόδοσης ήταν 10,6 kg ρυζιού ανά kg K2O. Η γενική έλλειψη ανταπόκρισης στην εφαρμογή Κ αποδίδεται σε υψηλό (πάνω από 250 ppm) ανταλλάξιμο περιεχόμενο Κ εδάφους στα εδάφη καλλιέργειας του ρυζιού.
Μόνο περίπου το 10-20% του συνολικού Κ που λαμβάνεται από το φυτό αφαιρείται στους κόκκους. Μια μέση απόδοση ρυζιού ύψους 7.567 kg/ha (150 μέδιμνοι ανά acre) θα αφαιρέσουν περίπου 22 kg/ha K, που ισοδυναμεί με περίπου 27 kg/ha K2O. Μια ώριμη καλλιέργεια ρυζιού, συμπεριλαμβανομένων των σιτηρών και του άχυρου (το σύνολο της βιομάζας πάνω από το έδαφος), μπορεί να ζυγίζει 6.800 έως 9.000 kg / ha (ξηρό βάρος) και να περιέχει κατά μέσο όρο 235 kg / ha K. Έτσι, η συνολική πρόσληψη των καλλιεργειών σε αυτό το επίπεδο απόδοσης είναι 284 kg / ha K2O.
Η σωστή θρέψη καλίου (Κ) είναι κρίσιμη για τη μεγιστοποίηση των αποδόσεων των κόκκων ρυζιού. Το Κ είναι πολύ κινητό στο φυτό του ρυζιού. Μελέτες έδειξαν ότι συμπληρωματικό Κ μπορεί να παρασχεθεί στο φυτό του ρυζιού μέχρι και στο σημείο της επέκτασης του μεσοκόμβου και εξακολουθεί να αυξάνει τις αποδόσεις των κόκκων ρυζιού. Η ανάλυση για το Κ σε ολόκληρο το φυτό στο σημείο της επέκτασης του μεσοκόμβου ήταν καλύτερα συσχετισμένη με την απόδοση από ό,τι η ανάλυση των υψηλότερων φύλλων κατά την πρώιμη εμφάνιση.
Η εφαρμογή επαρκούς λιπάσματος Κ για να ξεπεραστεί η τροφοπενία Κ μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της χρήσης του λιπάσματος Ν. Η Εικόνα 2.15 απεικονίζει μια κατάσταση όπου η αναλογία εφαρμογής λιπάσματος N (120 kg / ha) ήταν επαρκής με την κατάλληλη παροχή λιπάσματος P και K για να επιτευχθεί απόδοση ρυζιού 5.7 t / ha. Με ανεπαρκές λίπασμα K, η απόδοση ήταν μόλις 5,2- 5,4 t / ha. Η εφαρμογή πρόσθετου λιπάσματος Κ, μέσω αύξησης της απόδοσης χωρίς πρόσθετη εφαρμογή λιπάσματος Ν, αύξησε την απόδοση ανάκτησης του λιπάσματος Ν από την καλλιέργεια του ρυζιού στο 37% επί του εφαρμοζόμενου λιπάσματος Ν.
2.8.3.1 Το K μειώνει το πλάγιασμα
Έχει αποδειχθεί ότι η διαφυλλική θρέψη (Better Crops, τόμος 89, 2005, # 1) μειώνει σημαντικά τα ποσοστά πλαγιάσματος. Πειράματα διεξήχθησαν από το Πανεπιστήμιο του Μισσούρι, στο Delta Research Center. Δύο διαφυλλικές εφαρμογές των 30 kg/ha (34 lb/A) νιτρικού καλίου στη μέση της περιόδου μείωσαν σημαντικά το πλάγιασμα (Εικόνα 2.16), ενώ το MOP (χλωριούχο κάλιο) που είχε υποστεί τοποθετηθεί στη βάση πριν τη φύτευση, ή από πάνω από το φυτό στη μέση της περιόδου, δεν άλλαξε τα ποσοστά πλαγιάσματος.
Εικόνα 2.16: Μειωμένο πλάγιασμα φυτών ρυζιού Baldo ως απόκριση σε δύο διαφυλλικούς ψεκασμούς νιτρικού καλίου με 30 kg / ha έκαστος.
2.8.3.2 Απόκριση ρυζιού πεδινής καλλιέργειας στη λίπανση με K και η επίδρασή της στο N και στο P.
Το κάλιο απορροφάται σε μεγάλες ποσότητες από το ρύζι, ειδικά από καλλιέργειες με υψηλή απόδοση, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο απαραίτητο θρεπτικό συστατικό. Η λίπανση με κάλιο σε αναλογία 70 και 100 kg / ha K2O αυξάνει σημαντικά την ανάπτυξη και την απόδοση των θυσάνων.
|
N |
P |
K |
S |
|
(kg/ha) |
|||
|
218 |
31 |
258 |
9 |
Μια ενιαία καλλιέργεια ρυζιού στα πεδινά παράγει 9,8 τόνους / εκτάριο σιτηρών σε προσλήψεις περίπου 115 ημερών.
2.8.4 Συμπτώματα τροφοπενίας K
Τα συμπτώματα της τροφοπενίας καλίου περιλαμβάνουν φυτά με περιορισμένη ανάπτυξη, με μικρή ή μηδενική ελάττωση των παραφυάδων, με φύλλα σκούρου πράσινου χρώματος που κρέμονται προς τα κάτω, με κιτρίνισμα των ενδοφλέβιων περιοχών των κατώτερων φύλλων, ξεκινώντας από τις άκρες των φύλλων, όπου τελικά ενώνονται μαζί σε όλο το φύλλο και γίνονται καφέ σε όλα φύλλα (Εικόνες 2.17 - 2.21).
Τα συμπτώματα τροφοπενίας γενικά αρχίζουν να εμφανίζονται κοντά στη μέση της περιόδου και μπορεί να παρατηρηθούν πρώτα όταν τα φυτά δεν «πρασινίζουν» μετά τις εφαρμογές N στη μέση της περιόδου. Καθώς η τροφοπενία εξελίσσεται, τα φυτά μπορεί να αναπτύξουν σοβαρή μόλυνση από ασθένειες λόγω της μειωμένης ικανότητας των φυτών να αντιστέκονται στις μολύνσεις. Ασθένειες που είναι συνήθως ασήμαντες, όπως το καστανό σημείο των φύλλων και η σήψη των βλαστών μπορεί να γίνουν σοβαρές, πέραν από τι άλλες ασθένειες όπως η πυρικουλαρίωση (rice blast). Ενώ αυτές οι ασθένειες είναι συνήθως πιο σοβαρές σε αγρούς με έλλειψη Κ, δεν είναι, από μόνες τους, ενδείξεις τροφοπενίας Κ. Το κάλιο είναι πολύ κινητό στο φυτό και τα συμπτώματα τροφοπενίας θα εμφανιστούν πάντα πρώτα και θα είναι πιο σοβαρά στα γηραιότερα φύλλα. Τα παλαιότερα φύλλα αδειάζουν από το Κ που το χρειάζονται τα νεότερα φύλλα. Οι άκρες των φύλλων του ρυζιού στα άνω φύλλα συχνά γίνονται κίτρινες και στη συνέχεια καφέ κατά τη διάρκεια θερμών ξηρών περιόδων, όμως αυτά τα συμπτώματα δεν πρέπει να συγχέονται με την τροφοπενία Κ.
Η τροφοπενία καλίου παρατηρείται επίσης από το μειωμένο πάχος των ριζιδίων,
Η τροφοπενία Κ αυξάνει την επίπτωση φυσιολογικών διαταραχών. Το κακό δυναμικό οξείδωσης της ρίζας προκαλεί μειωμένη αντίσταση σε τοξικές ουσίες που παράγονται κάτω από αναερόβιες συνθήκες του εδάφους, π.χ. τοξικότητα Fe. Τυπικές ασθένειες που επιδεινώνονται κάτω από τη τροφοπενία Κ είναι: καστανή κηλίδα φύλλων (προκαλούμενη από Helminthosporium oryzae), κηλίδωση φύλλων κερκόσπορας (προκαλούμενη από τη Cercospora spp.), βακτηριακή νέκρωση των φύλλων (προκαλούμενη από Xanthomonas oryzae), μαρασμός κολεών (που προκαλείται από το Rhizoctonia solani), σήψη των κολεών (που προκαλείται από το Sarocladium oryzae), βλαστική σήψη (που προκαλείται από το Helminthosporium sigmoideum) και πυρικουλαρίωση (που προκαλείται από Pyricularia oryzae) όπου έχουν χρησιμοποιηθεί υπερβολικές ποσότητες λιπάσματος Ν και ανεπαρκείς ποσότητες λιπάσματος Κ.
Figures 2.17 – 2.19: Rice K deficiency symptoms as shown on the leaves
Figure 2.20: Potassium deficient leaf (top) compared to healthy leaf (bottom). Note the severe brown spot and yellow/brown leaf margins of K deficient leaf.
Figure 2.21: Typical deficiency symptoms of potassium (deficiency (rusty-brown spots, yellowing of the leaf tips and marginal necrosis) on the leaves of rice plants (variety IR 26).
Source: Bulletin 3, 1993, IPI, Horgen, Switzerland
Figure 2.22: Typical potassium deficiency symptoms as manifested in a rice panicle
Εικόνα 2.23: Τυπικά συμπτώματα τροφοπενίας καλίου που εκδηλώνονται σε έναν ορυζώνα
2.9 Απαιτήσεις λίπανσης με K, πρόγραμμα και μέθοδοι
Το φυτό του ρυζιού απαιτεί περίπου 40 kg / ha K2O μόνο για να επιτευχθεί ένα φυτό που μπορεί να πετύχει τοστόχο απόδοσης 6,5 t / ha στην υγρή περίοδο, και 25 kg / ha K2O για την επίτευξη ενός φυτού που μπορεί να πετύχει απόδοση 5,5 t / ha κατά την ξηρή περίοδο.
Επιπροσθέτως, επιτυγχάνεται η βέλτιστη θρεπτική ισορροπία με πρόσληψη 14,7 kg Ν, 2,6 kg Ρ και 14,5 kg Κ ανά τόνο απόδοσης σιτηρών.
Ως εκ τούτου, οι συνολικές απαιτήσεις K2O για μια σοδειά 6.5 t / ha κατά τη διάρκεια της υγρής περιόδου και μια συγκομιδή 5.5 t / ha στην ξηρή εποχή είναι 153 (40 + 6.5 * 14.5 * 1.2) και 121 (25 + 5.5 * 14,5 * 1,2) kg / ha, αντίστοιχα.
Η εφαρμογή καλίου συνιστάται βάσει των αποτελεσμάτων των δοκιμών του εδάφους, πριν από το φυτό εμφανίσει συμπτώματα τροφοπενίας K κατά τη διάρκεια της περιόδου, καθώς μόνο οφέλη χαμηλής απόδοσης προκύπτουν από την εφαρμογή λιπάσματος K σε ρύζι με τροφοπενία στο στάδιο της μέσης έως όψιμης ανάπτυξης. Το λίπασμα K που προστίθεται εκείνη τη στιγμή πιθανόν να έχει ελάχιστα οφέλη για την τρέχουσα καλλιέργεια ρυζιού, αλλά θα παραμείνει στο έδαφος για τις μελλοντικές καλλιέργειες.
Τα εδάφη με ιλύ και αμμώδες αργίλιο έχουν πολύ χαμηλή δυνατότητα ρύθμισης και οι τιμές στη δοκιμή εδάφους για K μπορεί να μειωθούν γρήγορα εάν το λίπασμα Κ παραληφθεί για αρκετές διαδοχικές καλλιέργειες.
Παρόλο που γενικά συνιστάται η διάχυτη εφαρμογή και η εκτέλεση ολόκληρης της εφαρμογής Κ κατά το χρόνο πριν από τη φύτευση ή την κατάκλυση, η διαιρεμένη εφαρμογή είναι επίσης κοινή σε ορισμένες περιοχές. Όταν απαιτείται, το λίπασμα καλίου πρέπει να εφαρμόζεται στο χώμα όταν η γη είναι προετοιμασμένη για φύτευση. Συνιστάται η εφαρμογή όλου του καλίου πριν από τη φύτευση ρυζιού στο νερό ή σε ξηρό χώμα. Εάν τα λιπάσματα καλίου δεν μπορούν να εφαρμοστούν πριν από τη φύτευση, μπορούν να εφαρμοστούν πριν από τη δημιουργία μόνιμης κατάκλυσης.
2.10 Επιδράσεις των Ν, Ρ και Κ στην απόδοση του ρυζιού
Όπως αναφέρθηκε ήδη, η βέλτιστη θρεπτική ισορροπία επιτυγχάνεται με απορρόφηση 14,7 kg Ν, 2,6 kg Ρ και 14,5 kg Κ ανά τόνο απόδοσης σιτηρών.
Τα αποτελέσματα για 21 διαδοχικές περιόδους καλλιέργειας (κατά τη διάρκεια 10,5 ετών εντατικής καλλιέργειας στα έτη 1995-2005) δείχνουν ότι με ισορροπημένη λίπανση με Ν, Ρ και Κ, η απόδοση των σιτηρών ήταν κατά μέσο όρο 5,5 t / ha στην ξηρή περίοδο και 6,5 t / στην υγρή. Η συσσωρευμένη απώλεια στην απόδοση των σιτηρών χωρίς εφαρμογή λιπάσματος Ν ήταν 40 t / ha (Σχήμα 2.25). Αυτό αντιστοιχεί σε μια μέση απώλεια απόδοσης σιτηρών 2 t / ha σε κάθε εποχή εάν δεν χρησιμοποιήθηκε λίπασμα Ν. Έτσι, η χρήση λιπάσματος Ν με κατάλληλες ποσότητες λιπάσματος Ρ και Κ εξασφάλισε μια μέση πρόσθετη απόδοση σιτηρών ύψους 2 t / ha σε κάθε εποχή.
Εικόνα 2.24: Επίδραση των Ν, Ρ και Κ στο μέγεθος του φυτού του ρυζιού. Έργο IPI-SWRI στο Δέλτα του Νείλου στην Αίγυπτο. 2006. Πηγή: IPI Coordination WANA
Τα αντίστοιχα αριθμητικά στοιχεία για το κάλιο ήταν απώλεια απόδοσης 10 t / ha για την περίοδο του πειράματος, που σημαίνει απώλεια απόδοσης 1/2 t / ha για κάθε εποχή όπου δεν εφαρμόστηκε λίπασμα K.
Εικόνα 2.25: Απώλεια στην απόδοση σιτηρών ρυζιού μετά από 21 διαδοχικές καλλιέργειες όταν δεν εφαρμόζονται λιπάσματα αζώτου και καλίου. (Μακροπρόθεσμο πείραμα ευφορίας, Sukamandi Experiment Station, Ινδονησία)
2.11 Δευτερογενείς θρεπτικές ουσίες φυτών
Το θείο παίζει σημαντικό ρόλο στη βιοχημεία και τη φυσιολογία του φυτού του ρυζιού, κυρίως στην παραγωγή χλωροφύλλης, στην σύνθεση των πρωτεϊνών, και τον μεταβολισμό των υδατανθράκων. Η τροφοπενία S έχει αναφερθεί από το Μπαγκλαντές, τη Βιρμανία, τη Βραζιλία, την Ινδονησία, την Ινδία, τη Νιγηρία, τις Φιλιππίνες και την Ταϊλάνδη. Τα συμπτώματα της τροφοπενίας S είναι πολύ παρόμοια με τα συμπτώματα τροφοπενίας Ν, προκαλώντας ωχροκίτρινα φυτά που αναπτύσσονται αργά. Ωστόσο, η κύρια διαφορά είναι ότι το θείο είναι ακίνητο στο φυτό. Ως εκ τούτου, το κιτρίνισμα θα εμφανιστεί αρχικά σε νέα φύλλα παρά σε παλαιότερα φύλλα.
Το μεγαλύτερο μέρος του θείου του εδάφους περιέχεται στην οργανική ύλη του εδάφους. Οι τροφοπενίες θείου εμφανίζονται συχνά στις περιοχές κοπής και βαθιάς πληρώσεως των νεοσυσταθέντων αγρών. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι τροφοπενίες θείου μπορούν συνήθως να αποφευχθούν εφαρμόζοντας ένα ελάχιστο 112 kg / ha θειικού αμμωνίου (NH4) 2SO4, μεταξύ του σταδίο πριν τη φύτευση και του σταδίου ανάπτυξης 2-3 φύλλων. Αυτή η εφαρμογή θα παρέχει 23 kg / ha αζώτου και 26 kg / ha θείου.
Εικόνα 2.26: Συμπτώματα τροφοπενίας θείου σε φυτό ρυζιού
Στο Μπαγκλαντές, 20 kg / ha S συνιστώνται γενικά υπό μορφή γύψου για ρύζι ξηρής περιόδου, όπου η υπολειπόμενη επίδραση μπορεί συχνά να ανταποκρίνεται στην απαίτηση για S της επόμενης καλλιέργειας ρυζιού στην υγρή εποχή. Στο Μπαγκλαντές, η εφαρμογή S μαζί με NPK αυξάνει την απόδοση των σιτηρών κατά 30-79% παραπάνω από εκείνη που επιτυγχάνεται με τη χρήση μόνο λιπασμάτων NPK. Στην Ινδία, παρόλο που το S δεν έχει εισαχθεί στο κανονικό πρόγραμμα λιπασμάτων για το ρύζι, οι ερευνητές πρότειναν την εφαρμογή 30 kg / ha S ανά καλλιέργεια στο Δελχί και 44 kg / ha S ανά δύο καλλιέργειες στο Bhubaneswar, Orissa. Γενικά, η εφαρμογή των λιπασμάτων που περιέχουν S υποστηρίζεται κατά την τελική προετοιμασία της γης.
2.11.2 Ασβέστιο (Ca)
Το ασβέστιο είναι σημαντικό για τη συσσώρευση και τη λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών και τη δύναμη των κυτταρικών τοιχωμάτων. Οι περισσότερες ασθένειες που σχετίζονται με το ασβέστιο των καλλιεργειών προκαλούνται από τις δυσμενείς συνθήκες ανάπτυξης και όχι από την ανεπαρκή προσφορά ασβεστίου στις ρίζες. Οι ταχέως αναπτυσσόμενες καλλιέργειες σε συνθήκες θερμού ανέμου κινδυνεύουν περισσότερο. Οι τροφοπενίες μπορούν επίσης να αναπτυχθούν σε περιπτώσεις υπερπλήρωσης του εδάφους με νερό, αλατότητας του εδάφους, υψηλής παροχής καλίου ή αμμωνίου και ριζικών παθήσεων.
Το ασβέστιο μετακινείται στο ρεύμα διαπνοής των φυτών και εναποτίθεται κυρίως στα παλαιότερα φύλλα. Ανεπάρκειες εντοπίζονται στα νεότερα φύλλα και στα σημεία ανάπτυξης, τα οποία έχουν χαμηλά ποσοστά διαπνοής. Τα νεώτερα αναδυόμενα φύλλα δείχνουν τα ακόλουθα συμπτώματα μόνο κάτω από σοβαρή τροφοπενία Ca:
- Ενδοφλέβια χλώρωση (Εικόνα 2.27) και το φύλλο μπορεί να λυγίσει προς τα κάτω επειδή τα περιθώρια των φύλλων δεν έχουν επεκταθεί πλήρως (Εικόνα 2.28).
- Λευκά ή λευκασμένα, τυλιγμένα και κυρτωμένα άκρα των φύλλων
- Νέκρωση κατά μήκος των πλευρικών περιθωρίων των φύλλων
- Περιορισμένη ανάπτυξη και θάνατος των σημείων ανάπτυξης
- Τα ώριμα και τα παλαιότερα φύλλα είναι γενικά ανεπηρέαστα, αλλά σε σοβαρές καταστάσεις τα παλιά φύλλα γίνονται καφέ και πεθαίνουν κι αυτά.
Figure 2.27: Interveinal chlorosis in calcium deficient rice leaves
Εικόνα 2.28: Κάμψη προς τα κάτω σε φύλλα ρυζιού με τροφοπενία ασβεστίου
Σημασία / Επίπτωση:
- Σχετικά σπάνια στα αρδευόμενα συστήματα ρυζιού.
- Συχνά σε όξινα, με έντονη αποστράγγιση εδάφη με χαμηλή CEC, σε ορεινές και πεδινές εκτάσεις, σε εδάφη που προέρχονται από πετρώματα οφίτη, σε χονδρόκοκκα αμμώδη εδάφη με υψηλά ποσοστά διήθησης και απόπλυση, σε παλαιά εδάφη με απόπλυση θειικού οξέως με χαμηλή περιεκτικότητα σε βάσεις.
- Σημαντικό σε όλο τον κύκλο ανάπτυξης της καλλιέργειας ρυζιού.
2.12 Μικροθρεπτικά συστατικά (ιχνοστοιχεία)
Οι ανεπάρκειες των μικροθρεπτικών συστατικών συνήθως δεν εμφανίζονται σε όξινα έως ελαφρώς όξινα αργιλώδη εδάφη (pH = 5-6,5). Εντούτοις, όξινα έως ελαφρώς όξινα αργιλώδη εδάφη, καθώς και τυχόν εδάφη υψηλού pH (> 7,5), υπόκεινται σε διάφορες τροφοπενίες μικροθρεπτικών συστατικών. Τα εδάφη με υψηλό διαθέσιμο P και χαμηλή οργανική ύλη υπόκεινται επίσης σε τροφοπενία Zn.
2.12.1 Ψευδάργυρος (Zn)
2.12.1.1 Ρόλος του ψευδαργύρου Zn
Στα φυτά, ο Zn είναι κρίσιμος για πολλές φυσιολογικές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της δομικής και λειτουργικής ακεραιότητας των βιολογικών μεμβρανών και της διευκόλυνσης της πρωτεϊνικής σύνθεσης. Από όλα τα μικροθρεπτικά συστατικά, ο Zn απαιτείται από τον μεγαλύτερο αριθμό ενζύμων και πρωτεϊνών. Οι οδοί ψευδαργύρου έχουν σημαντικούς ρόλους στα εξής:
- Φωτοσύνθεση και σχηματισμός σακχάρων
- Σύνθεση πρωτεϊνών
- Γονιμότητα και παραγωγή σπόρων
- Ρύθμιση ανάπτυξης
- Άμυνα κατά των ασθενειών.
2.12.1.2 Διαφοροποίηση της τροφοπενίας του Zn από την αλατότητα και την τροφοπενία P
Οι τροφοπενίες ψευδαργύρου, τα συμπτώματα της τροφοπενίας και της φθοράς από την αλατότητα συχνά και εύκολα συγχέονται. Τα συμπτώματα τροφοπενίας ψευδαργύρου συνήθως εμφανίζονται μετά από έκπλυση ή κατάκλυση, ενώ τα προβλήματα από την αλατότητα εμφανίζονται πριν από την έκπλυση ή την κατάκλυση κάτω από συνθήκες ξηρού εδάφους. Τόσο η αλατότητα όσο και η ανεπάρκεια του Zn μπορεί να συνυπάρχουν στον ίδιο αγρό. Η τροφοπενία φωσφόρου είναι επίσης παρόμοια με την τροφοπενία του Zn στο ότι τα συμπτώματα εμφανίζονται τυπικά μετά την κατάκλυση. Ωστόσο, τα φύλλα είναι συνήθως πιο όρθια και η χλώρωση της βάσης (κιτρίνισμα) δεν εμφανίζεται συνήθως με τροφοπενία Ρ. Επίσης, η τροφοπενία Zn εμφανίζεται πολύ νωρίτερα μετά την εδραίωση της κατάκλυσης, συνήθως εντός μερικών ημερών, ενώ γενικά απαιτείται μια εβδομάδα ή δύο μετά την κατάκλυση για να παρουσιαστεί τροφοπενία Ρ.
Το ρύζι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στην τροφοπενία Zn, καθώς αναπτύσσεται σε εδάφη υπερπλήρωση του εδάφους με νερό, παράγοντας που συμβάλλει στην τροφοπενία ψευδαργύρου. Η κατάκλυση του εδάφους μειώνει τη διαθεσιμότητα Ζn στην καλλιέργεια και αυξάνει τις συγκεντρώσεις διαλυτού Ρ και διττανθρακικών ιόντων, τα οποία μπορούν να επιδεινώσουν τα προβλήματα τροφοπενίας Ζn. Τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά στις περιοχές ψυχρών υδάτων και όπου η κατάκλυση είναι βαθύτερη.
Τα οπτικά συμπτώματα, το ιστορικό του αγρού, το pH του εδάφους, και ο προσδιορισμός του Zn του εδάφους είναι σημαντικές μέθοδοι για τον προσδιορισμό του απαιτείται λίπανση με Zn. Ωστόσο, η ανάλυση των φυτικών ιστών είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για να διακριθεί σωστά ποια θρεπτική ουσία είναι η αιτία ενός Mn υγιούς ρυζιού.
2.12.1.3 Συμπτώματα τροφοπενίας Zn
Τα συμπτώματα συχνά σημειώνονται εντός 72 ωρών μετά την κατάκλυση και επιδεινώνονται από βαθύ και κρύο νερό. Όταν γίνονται αρκετά σοβαρά, η κατάκλυση πρέπει να αφαιρεθεί για να σωθεί το ρύζι. Αν το pH του εδάφους είναι εξαιρετικά υψηλό, τα συμπτώματα τροφοπενίας ενδέχεται να εμφανιστούν μετά από μια έκπλυση ή βροχή.
Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως οι ψυχρές θερμοκρασίες, μπορεί να αυξήσουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων τροφοπενίας. Ομοίως, οι υπερβολικές εφαρμογές λίπανσης P μπορεί να επιδεινώσουν μια τροφοπενία Zn. Πριν από την πλημμύρα, τα συμπτώματα είναι συνήθως δυσδιάκριτα και παρατηρούνται δύσκολα χωρίς πολύ στενή οπτική εξέταση. Τα φυτάρια του ρυζιού μπορούν να λάβουν επαρκή θρεπτικά συστατικά από τον σπόρο για περίπου 10 ημέρες μετά το φύτρωμά τους. Ως εκ τούτου, τα συμπτώματα τροφοπενίας Zn δεν εμφανίζονται γενικά στα φυτάρια του ρυζιού μέχρι τουλάχιστον 10 ημέρες μετά το φύτρωμά τους και μπορεί να χρειαστούν αρκετές εβδομάδες μετά το φύτρωμα για να εμφανιστούν τα συμπτώματα.
Τα συμπτώματα τροφοπενίας Zn, είτε είναι ήπια εάν παρατηρήθηκαν πριν από τη κατάκλυση ή σοβαρά εάν παρατηρήθηκαν μετά την κατάκλυση, περιλαμβάνουν τα εξής:
1. Ενδοφλάβια χλώρωση των βασικών φύλλων - το τμήμα του φύλλου που βρίσκεται πλησιέστερα στο στέλεχος γίνεται ανοιχτό πράσινο ενώ η άκρη του φύλλου παραμένει πιο σκούρο πράσινο. Συνήθως αρχίζει στο νεότερο φύλλο (Εικόνα 2.29).
2. Ανοιχτό-πράσινο χρώμα στο κάτω μισό των φύλλων 2 έως 4 ημέρες μετά την κατάκλυση.
3. Τα φύλλα γίνονται κιτρινωπά και αρχίζουν να πεθαίνουν 3 έως 7 ημέρες μετά την κατάκλυση.
4. 4. Mη φυσιολογικά σχηματισμένα φύλλα και περιορισμένη ανάπτυξη των φύλλων.
5. Τα φύλλα μπορεί να χάσουν την σπαργή και τείνουν να επιπλέουν στην επιφάνεια του νερού εάν το ρύζι βρίσκεται σε κατάκλυση ή υποστεί έκπλυση. Η έκπλυση των φυταρίων ριζού μπορεί να επιδεινώσει την τροφοπενία Zn, με αποτέλεσμα να οπτικά συμπτώματα που αναφέρθηκαν παραπάνω να γίνουν πιο εμφανή, επιτρέποντας την οπτική διάγνωση πριν από την κατάκλυση για να αποφευχθεί μια κατάσταση διάσωσης. Οπότε, πρέπει να δίνετε ιδιαίτερη προσοχή στο νεαρό ρύζι κατά την έκπλυση. Η απώλεια της σπαργής των φύλλων είναι ένα δύσκολο σύμπτωμα για αξιολόγηση, αφού το βαθύ νερό μπορεί να δώσει στον ιστό των φύλλων παρόμοια εμφάνιση.
6. Εμφάνιση χάλκινου χρώματος (bronzing) - αποτελείται από καφέ έως κόκκινα μοτίβα που αρχίζουν να εμφανίζονται στις επιφάνειες των παλαιότερων φύλλων. Ο χαλκόχρωμος ιστός των φύλλων μπορεί τελικά να γίνει καφέ. Μια χαλκόχρωμη εμφάνιση των φυτών, και όταν εξετάζονται προσεκτικά τα φύλλα δείχνουν συχνά ένα ακανόνιστο μοτίβο με χρώμα σκουριάς. Η χαλκόχρωμη εμφάνιση συνήθως ακολουθεί στη χλώρωση των βασικών φύλλων.
7. Κόλλημα κολεών ή ενώσεων φύλλων.
8. Περιορισμένη ανάπτυξη / μειωμένο ύψος.
2.12.1.4 Τροφοπενία Zn κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης της καλλιέργειας
Figure 2.30: Change in brown rice Zn concentration during grain development
Εικόνα 2.31: Περιεκτικότητα ψευδαργύρου σε καστανό ρύζι κατά την πλήρωση των κόκκων
2.12.1.5 Επίδραση του τύπου του εδάφους στη τροφοπενία Zn
Η τροφοπενία Zn είναι η πιο διαδεδομένη διαταραχή των μικροθρεπτικών συστατικών στο ρύζι πεδινών και τα εδάφη υψηλού pH συχνά απαιτούν την προσθήκη ψευδαργύρου για την παραγωγή ρυζιού.
Η τροφοπενία ψευδαργύρου παρατηρείται κανονικά σε ιλυώδη και αμμοπηλώδη εδάφη ή σε πεδία με διαβαθμίσεις ακριβείας. Προκαλείται από τη μείωση της διαθεσιμότητας του φυσικού Zn στο έδαφος επειδή το pH του εδάφους έχει αυξηθεί είτε με τη χρήση ασβεστούχου νερού άρδευσης είτε με υπερβολική ασβέστωση, που δεν οφείλεται στην έλλειψη Zn στο έδαφος. Η διόρθωση του προβλήματος απαιτεί είτε μείωση του pΗ του εδάφους είτε προσθήκη κατάλληλης πηγής Ζn. Η ανεπάρκεια ψευδαργύρου δεν παρατηρείται συνήθως σε αργιλώδη εδάφη στο Αρκάνσας. Ως εκ τούτου, το λίπασμα Zn συνιστάται μόνο σε εδάφη με ιλυώδη και αμμοπηλώδη εδάφη με pH του εδάφους μεγαλύτερο από 5.9 και δοκιμή εδάφους για Zn (Mehlich 3) 7 λίβρες Zn ανά acre. Οι αγροί με αργιλώδη εδάφη με υψηλό pH (> 7,5) θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά, δεδομένου ότι η τροφοπενία Zn σε αργιλώδη εδάφη είναι γνωστό ότι συμβαίνει σε πολλές περιοχές παραγωγής ρυζιού στον κόσμο.
2.12.1.6 Πρόγραμμα και μέθοδος εφαρμογής Zn
Εάν χρησιμοποιείτε ψευδάργυρο που εφαρμόζεται στο έδαφος σε ρύζι που φυτεύτηκε στο νερό, η εφαρμογή του ψευδαργύρου θα πρέπει να γίνει ακριβώς πριν από την κατάκλυση ή με θειικό ψευδάργυρο.
Εάν μια δοκιμή εδάφους υποδεικνύει τροφοπενία Ζn πριν από τη φύτευση, εφαρμόστε εκτεταμένα 8-11 kg / ha Zn, με τη μορφή 22-34 kg / ha (20-30 λίβρες / acre) θειικού ψευδαργύρου. Μπορεί να εφαρμοστεί με αυτόν τον τρόπο πριν αρχίσει η φύτευση ή μέσα στο νερό αμέσως μετά την κατάκλυση. Δεδομένου ότι οι ρίζες του ρυζιού αναπτύσσονται κοντά στην επιφάνεια του εδάφους και η ανάπτυξη της ρίζας των φυταρίων είναι αργή στο σύστημα με σπόρους στο νερό, είναι σημαντικό το μεγαλύτερο μέρος του ψευδαργύρου να βρίσκεται πάνω ή κοντά στην επιφάνεια του εδάφους. Στο σύστημα ξηρής σποράς, ο ψευδάργυρος που εφαρμόζεται στο έδαφος θα πρέπει να εφαρμόζεται ευρέως και να ενσωματώνεται ρηχά σε βάθος όχι μεγαλύτερο από 2,5-5 cm. Η αρχική ανάπτυξη των ριζών στο σύστημα ξηρής σποράς είναι κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και ο ψευδάργυρος που είναι ενσωματωμένος στο έδαφος είναι περισσότερο διαθέσιμος. Ο μη ενσωματωμένος ψευδάργυρος θα πρέπει να βρίσκεται πάνω από τη ζώνη ρίζας στο ρύζι ξηρής σποράς.
Εάν εμφανιστούν συμπτώματα τροφοπενίας μετά το φύτρωμα του ρυζιού, εφαρμόστε ένα χηλικό διάλυμα ψευδαργύρου σε αναλογία 0,5-1 kg / ha με τη μέθοδο του διαφυλλικού ψεκασμού. Ο χηλικός ψευδάργυρος μπορεί να αναμειχθεί με το προπανύλιο εάν το προπανίλιο είναι απαραίτητο για τον έλεγχο των ζιζανίων.
Στα αλλουβιακά εδάφη με ουδέτερη - ελαφρώς αλκαλική αντίδραση στο έδαφος, ο ψευδάργυρος που εφαρμόζεται στο έδαφος μπορεί να μην είναι διαθέσιμος από το έδαφος. Εάν η τροφοπενία ψευδαργύρου αποτελεί πρόβλημα σε αυτά τα εδάφη, η διαφυλλική θρέψη ή η λίπανση του εδάφους + η διαφυλλική θρέψη μπορεί να είναι προτιμότερη από την εφαρμογή μόνο στο έδαφος. Εάν παρατηρηθούν τροφοπενίες ψευδαργύρου, εφαρμόστε διαφυλλικό ψεκασμό γρήγορα.
Εναλλακτικές προτάσεις:
1. Εμβάπτιση της ρίζας των φυταρίων σε εναιώρημα ZnO 1-4% πριν από τη μεταφύτευση.
2. Διαφυλλικός ψεκασμός με 1-3% Haifa Bonus + διάλυμα Zn στις 30, 45 και 60 ημέρες μετά τη φύτευση ή πιο συχνά.
Ο Zn μαζί με το λίπασμα NPK αυξάνει δραστικά την απόδοση των σιτηρών στις περισσότερες περιπτώσεις - βλέπε Πίνακα 2.13.
Πίνακας 2.13: Απόκριση του ρυζιού πεδινών σε εφαρμογή Zn
|
Country |
Soil characteristics |
Zn application rate (kg/ha) |
Grain yield increment (t/ha) |
|
India |
Calcareous red, pH 7.5 Saline-alkali, pH 10.6 Aquic Camborthid |
10 10 11.2 |
1.8 1.0 1.4 |
|
Pakistan |
Calcareous |
100 |
2.6 |
|
Philippines |
Calcareous Hydrosol |
10 Root dipping in 2 % ZnO |
4.8 4.4 |
|
Thailand |
|
15 |
0.4 |
|
USA |
Norman clay Crowley silt loam Crowley silt loam |
9 27 8 |
7.0 (!) 0.7 2.4 |
Source: Jones et al., 1982
2.12.2 Βόριο (B)
Οι κύριες λειτουργίες του βορίου στο ρύζι (και σε όλα τα άλλα φυτά) είναι:
- Οι κύριες λειτουργίες του βορίου στο ρύζι (και σε όλα τα άλλα φυτά) είναι:
- Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη βιοσύνθεση των κυττάρων-τοιχωμάτων
- Επηρεάζει την δομή και την ακεραιότητα των μεμβρανών πλάσματος.
- Τα συμπτώματα τροφοπενίας βορίου στο ρύζι είναι:
- Λευκά και τυλιγμένα άκρα στα νέα φύλλα
- Μείωση του ύψους των φυτών
- Οι άκρες των αναδυόμενων φύλλων είναι λευκές και τυλιγμένες (όπως στη τροφοπενία Ca)
- Θάνατος των σημείων αύξησης, αλλά νέες παραφυάδες συνεχίζουν να εμφανίζονται κατά τη διάρκεια σοβαρής τροφοπενίας.
- Εάν επηρεάζονται από την τροφοπενία Β κατά το στάδιο σχηματισμού του θυσάνου, τα φυτά δεν είναι σε θέση να παράγουν θυσάνους.
Μέθοδοι διόρθωσης τροφοπενίας βορίου
Η βέλτιστη συγκέντρωση B πριν τη φύτευση για ορισμένα εδάφη είναι 0,25-0,5 kg / ha, πράγμα που αντιστοιχεί σε ένα κρίσιμο επίπεδο για το εκχυόμενο από θερμές πηγές βόριο συγκέντρωσης 0,25-0,35 ppm.
Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο ρυθμός συγκέντρωσης, προτείνεται μια ευρεία εφαρμογή 0,75 kg / ha καθαρού βορίου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με εφαρμογή 6,8 kg / ha εμπορικού βόρακα ( Na2B4O7.10H2O, που περιέχει 11% καθαρό Β) ή 4,3 kg / ha εμπορικού βορικού οξέος (H3BO3, που περιέχει 17,5% καθαρό Β).
Εικόνα 2.32: Το διορθωτικό αποτέλεσμα της εφαρμογής του βόρακα σε αναλογία 1,0 kg / ha καθαρού βορίου, στις ποικιλίες ρυζιού Super Basmati και IR-6. Πηγή: A. Rashid et al. NARC, Ισλαμαμπάντ, Πακιστάν, 2005
Οι αποδόσεις ρυζιού αυξάνονται κατά περισσότερο από 500 kg / ha με 0,5-1,0 kg / ha προστιθέμενο λίπασμα βορίου, όπως ο βόρακας («Borax»).
Εικόνα 2.33: Η διορθωτική επίδραση της εφαρμογής του βόρακα σε 0,5-1,5 kg / ha καθαρού βορίου, σε ποικιλία ρυζιού IR-6 (Πηγή: A. Rashid et al. NARC, Ισλαμαμπάντ, Πακιστάν, 2005)
2.12.3 Σίδηρος (Fe)
2.12.3.1 Συμπτώματα τροφοπενίας Fe
Τα συμπτώματα της τροφοπενίας σιδήρου είναι κιτρίνισμα ή χλώρωση των ενδοφλέβιων περιοχών των αναδυόμενων φύλλων (Εικόνα 2.34). Αργότερα όλο το φύλλο γίνεται κίτρινο και τελικά γίνεται λευκό. Εάν η τροφοπενία είναι σοβαρή, ολόκληρο το φυτό γίνεται χλωροτικό και πεθαίνει. Η τροφοπενία σιδήρου μπορεί εύκολα να θεωρηθεί ως τροφοπενία αζώτου. Ωστόσο, η τροφοπενία αζώτου επηρεάζει πρώτα τα παλαιότερα φύλλα, ενώ η τροφοπενία σιδήρου επηρεάζει πρώτα τα αναδυόμενα φύλλα.
2.12.3.2 Συνθήκες εδάφους που ενδέχεται να προκαλέσουν τροφοπενία Fe στο ρύζι
Η απαίτηση σιδήρου για το ρύζι είναι μεγαλύτερη από αυτή των άλλων φυτών. Η τροφοπενία σιδήρου είναι μια κοινή διαταραχή του ρυζιού που αναπτύσσεται σε καλά στραγγιζόμενα (αερόβια) εδάφη, είτε αυτά είναι ουδέτερα, ασβεστολιθικά ή αλκαλικά. Η σοβαρότητα της διαταραχής αυξάνεται με το pH. Η τροφοπενία σιδήρου μπορεί επίσης να παρατηρηθεί στο ρύζι σε ορεινά εδάφη.
Σε πλημμυρισμένους ορυζώνες, η τροφοπενία σιδήρου είναι πιθανό να βρεθεί σε ασβεστολιθικά και αλκαλικά εδάφη χαμηλής οργανικής ύλης και σε εδάφη που αρδεύονται με αλκαλικό νερό.
Η τροφοπενία σιδήρου μπορεί επίσης να είναι ένα πρόβλημα στα εδάφη τύρφης, ειδικά εάν αυτά είναι καλά στραγγισμένα και με υψηλό pH.
Εικόνα 2.34: Συμπτώματα τροφοπενίας σιδήρου
2.12.3.3 Διάγνωση με ανάλυση εδάφους
Τα καλά στραγγιζόμενα εδάφη με pH> 6.5 είναι πιθανόν να έχουν ανεπαρκή διαθέσιμο σίδηρο. Η σοβαρότητα του προβλήματος αυξάνεται με υψηλό pH.
Σε κατακλυσμένα εδάφη ρυζιού, μπορεί να προκύψει τροφοπενία σιδήρου εάν το δυναμικό οξειδοαναγωγής του εδάφους σε pH 7 είναι μεγαλύτερο από 0,2 volt. Σε αυτή την περίπτωση, η συνολική περιεκτικότητα σιδήρου στο έδαφος μπορεί να είναι υψηλή, αλλά το επίπεδο του διαθέσιμου σιδήρου στο έδαφος θα παραμένει χαμηλό.
Η τροφοπενία σιδήρου είναι πιθανόν να παρατηρηθεί εάν η συγκέντρωση σιδήρου στο έδαφος είναι:
- Λιγότερη από 2 mg / kg, εκχυλίζεται με οξικό αμμώνιο, με pH = 4.8.
- Λιγότερη από 4-5 mg / kg, εκχυλιζόμενη με DTPA-χλωριούχο ασβέστιο, με pH = 7.3.
- Διάγνωση με ανάλυση των φυτών: η κρίσιμη στάθμη για την τροφοπενία σιδήρου στο ρύζι είναι 50 mg / kg, σε βλαστούς από τους οποίους λαμβάνονται δείγματα από τα στάδια της εμφάνισης των παραφυάδων έως την εμφάνιση των σταχυών.
2.12.3.4 Αλληλεπίδραση με άλλα στοιχεία
Η υψηλή συγκέντρωση ανθρακικού ασβεστίου στο έδαφος ή στο νερό άρδευσης είναι πιθανό να προκαλέσει σοβαρότερη τροφοπενία σιδήρου στο ρύζι. Η τροφοπενία σιδήρου μπορεί μερικές φορές να προκληθεί από υπερβολικό νιτρικό άλας, το οποίο αυξάνει το pH του εδάφους γύρω από τις ρίζες. Οι υψηλές εφαρμογές φωσφορικών μπορούν να προκαλέσουν τροφοπενία σιδήρου ή να την επιδεινώσουν με την καθίζηση του σιδήρου στο διάλυμα του εδάφους. Τα υψηλά επίπεδα φωσφορικών μπορούν επίσης να εμποδίσουν την πρόσληψη σιδήρου από τα φυτά και τη μετατόπιση του σιδήρου από το ριζικό σύστημα στους βλαστούς.
2.12.3.5 Πώς να διορθώσετε την τροφοπενία Fe στο ρύζι
Η τροφοπενία σιδήρου μπορεί να τροποποιηθεί με διαφυλλικό ψεκασμό 2-3% θειικού σιδήρου (FeSO4). Ένας άλλος τρόπος για τη διόρθωση της τροφοπενίας είναι η εφαρμογή περίπου 30 kg / ha σιδήρου ως θειικού σιδήρου στο έδαφος. Λόγω της χαμηλής κινητικότητας του σιδήρου στο φυτό, ενδέχεται να χρειαστούν διαιρεμένες εφαρμογές.
2.12.4 Τοξικότητα μαγγανίου (Mn) ρυζιού
Source: Corinta Quijano-Guerta, International Rice Research Institute, Philippines
2.12.4.1 Συμπτώματα τοξικότητας Mn
Τα οπτικά συμπτώματα της τοξικότητας του μαγγανίου στο ρύζι εμφανίζονται ως καφέ κηλίδες σε γηραιότερα φύλλα (Εικόνα 2.35). Περίπου οκτώ εβδομάδες μετά τη φύτευση, τα άκρα των φύλλων στεγνώνουν. Η φυτική ανάπτυξη δεν επηρεάζεται αισθητά, αλλά η απόδοση των σιτηρών είναι σημαντικά μειωμένη λόγω της υψηλής στειρότητας.
Εικόνα 2.35: Τυπικά συμπτώματα τοξικότητας μαγγανίου στο ρύζι
2.12.4.2 Συνθήκες εδάφους που συμβάλλουν στην τοξικότητα Mn
Η τοξικότητα του μαγγανίου παρατηρείται μερικές φορές σε ρύζι ξηρής καλλιέργειας σε έδαφος με pH 5.5.
Σπάνια εμφανίζεται σε ορεινούς ορυζώνες, αλλά μπορεί να συμβεί εάν το χώμα περιέχει πολύ μεγάλες ποσότητες εύκολα αναγόμενου μαγγανίου ή σε περιοχές μολυσμένες με εξόρυξη μαγγανίου.
2.12.4.3 Διάγνωση με ανάλυση εδάφους
Η τοξικότητα πιθανώς σχετίζεται με τη συγκέντρωση του μαγγανίου που μπορεί εύκολα να αναχθεί στο έδαφος, αλλά δεν είναι γνωστό κανένα κρίσιμο επίπεδο. Ένα υδατικό διάλυμα εδάφους με επίπεδο μαγγανίου μεγαλύτερο από 2 mg / L θεωρείται τοξικό.
2.12.4.4 Διάγνωση με φυτική ανάλυση
Κρίσιμα όρια:
|
Plant organ checked |
Physiological stage |
Value (mg/kg DW) |
|
Shoot |
Tillering |
7,000 |
|
Leaves |
Flowering |
3,000 |
2.12.4.5 Αλληλεπίδραση με άλλα στοιχεία
Η διαλυτότητα του μαγγανίου αυξάνεται έντονα σε αερόβια εδάφη καθώς το pH πέφτει κάτω από 4,5, ενώ η τιμή του σιδήρου σχεδόν μεταβάλλεται έως ότου το pH μειωθεί στο 2,7-3,0. Αυτή η πτώση του pH αυξάνει την αναλογία μαγγανίου προς σίδηρο, οδηγώντας σε τοξικότητα μαγγανίου.
Ωστόσο, δεν προκύπτει ότι η τοξικότητα του μαγγανίου προκαλεί τροφοπενία σιδήρου ή αντίστροφα.
Το πυρίτιο έχει αναφερθεί ότι μειώνει την τοξικότητα του μαγγανίου μειώνοντας την πρόσληψη μαγγανίου και αυξάνοντας την εσωτερική ανοχή στο μαγγάνιο στον φυτικό ιστό. Η τοξικότητα του μαγγανίου συνοδεύεται συνήθως από την τοξικότητα του αλουμινίου και την ανεπάρκεια φωσφόρου.
2.12.4.6 Πώς να διορθώσετε την τοξικότητα Mn
Η ασβέστωση είναι ένα κοινό φάρμακο για την τοξικότητα του μαγγανίου. Η εφαρμογή θειικού σιδήρου (FeSO4), γύψου και κοπριάς μπορεί επίσης να είναι χρήσιμη, όπως μπορεί να είναι η εφαρμογή σκωρίας πυριτίου με αναλογία 1,5 έως 3 mt / ha. Το λίπασμα NPK χρειάζεται συχνά, αλλά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται οξινιστικές πηγές αζώτου.
2.12.5 Τοξικότητα αλουμινίου (ΑΙ) στο ρύζι
Source: Corinta Quijano-Guerta, International Rice Research Institute, Philippines
2.12.5.1 Περιγραφή των συμπτωμάτων
Ο ρύζι που πάσχει από τοξικότητα του αλουμινίου παρουσιάζει διαχρονικό λευκό έως κίτρινο αποχρωματισμό των άκρων των γηραιότερων φύλλων, τα οποία αργότερα μπορεί να γίνουν νεκρωτικά (Εικόνα 2.36). Οι ρίζες των επηρεαζόμενων φυτών υποβαθμίζονται και παραμορφώνονται.
Εικόνα 2.36: Τυπικός λευκός αποχρωματισμός από την τοξικότητα του αλουμινίου σε φύλλα ρυζιού
2.12.5.2 Συνθήκες εδάφους που ενδέχεται να προκαλέσουν τοξικότητα του αλουμινίου
Η τοξικότητα του αλουμινίου συνήθως προκύπτει σε Oxisols (τροπικά χώματα) και Ultisols (χώματα κόκκινης άργυλου) καθώς και σε άλλα εδάφη με μεγάλη έκπλυση όπως τα λατεριτικά εδάφη των υγρών τροπικών. Είναι ένας σημαντικός παράγοντας που περιορίζει την ανάπτυξη στα ορεινά εδάφη με pH 5.
Η τοξικότητα του αλουμινίου στο ρύζι υγροτόπων παρατηρείται στα περισσότερα όξινα θειικά εδάφη κατά την αρχική φάση της κατάκλυσης του εδάφους. Η αύξηση του pH των οξειδίων του θειικού οξέος μετά την βύθιση είναι πολύ αργή, και έτσι η τοξικότητα μπορεί να παραμείνει για πολλές εβδομάδες.
Διάγνωση με ανάλυση εδάφους
pH του εδάφους 4 και συγκέντρωση αλουμινίου στο διάλυμα του εδάφους που υπερβαίνει το 1 mg / L, δείχνουν τοξικά επίπεδα αργιλίου.
Διάγνωση με ανάλυση φυτών
Μια συγκέντρωση αλουμινίου άνω των 300 mg / kg στα βλαστάρια στο στάδιο εμφάνισης παραφυάδων θεωρείται γενικά τοξική.
2.12.5.3 Αλληλεπίδραση με άλλα στοιχεία
Η τοξικότητα του αλουμινίου στο ορεινό ρύζι συσχετίζεται πάντοτε με τοξικότητα μαγγανίου και τροφοπενία φωσφόρου. Η τοξικότητα του αλουμινίου εμποδίζει την πρόσληψη φωσφόρου, ασβεστίου και καλίου από το ρύζι (Εικόνα 2.37).
Εικόνα 2.37: Συμπτώματα φύλλων από συνδυασμένες τοξικότητες μαγγανίου και αλουμινίου υπό βαριά όξινο έδαφος
2.12.5.4 Πώς να διορθώσετε την τοξικότητα του Al
Η ασβέστωση θα αυξήσει το pH του εδάφους. Οι καλλιεργητές πρέπει να χρησιμοποιούν δολομιτικό ασβέστη, αν είναι δυνατόν. Είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν λιπάσματα φωσφόρου και καλίου. Πρέπει να αποφεύγονται οι οξινιστικές πηγές αζώτου.
Άλλες καλλιεργητικές πρακτικές
Απαιτείται πρώιμο όργωμα αμέσως μετά την υποχώρηση των κατακλύσεων στο τέλος της βροχερής περιόδου. Τα εδάφη θειικού οξέος πρέπει να έχουν ένα ρηχό σύστημα αποστράγγισης.
Το ρύζι πρέπει να φυτεύεται μετά από παρατεταμένη βύθιση του εδάφους και οι καλλιεργητές πρέπει να επιλέγουν ποικιλίες ρυζιού με ανοχή στην τοξικότητα του αλουμινίου.
Need more information about growing rice? You can always return to the rice fertilizer & rice crop guide table of contents