Chloor- en natriumvrije mestproducten hebben extra meerwaarde door actief
meedenken en goed advies
De Mijdrechtse kwekerij Florizon Plants en Hebe Center uit Hazerswoude-Dorp gebruiken beide producten van Haifa. ‘Als onze planten op beurzen naast
andere producten staan, zien ze er mede dankzij de Haifa-producten heel goed uit’, zegt Tim Fransen van Florizon Plants.
Auteur: Sylvia de Witt
Toen eind 2014 de kwekerij aan de Oosterlandweg 31C in Mijdrecht te koop kwam, aarzelden Bram en Tim Fransen geen moment. Ze gingen met hun
vader om de tafel zitten, besloten het bedrijf te kopen en Florizon Plants werd er gevestigd. De twee broers hebben de taken evenredig verdeeld.
Zo gaat Bram Fransen, die vorig jaar op Plantarium werd uitgeroepen tot Jong Boomkwekerijtalent, over de marketing en communicatie en zijn broer
Tim over de teelt en techniek. Florizon Plants kweekt zo’n 200 soorten vaste planten op 2,5 hectare in de potmaten 17, 19 en 23. In de nabije toekomst
wordt ook uit naar buiten uitgebreid, want daar ligt nog 3 hectare vrij. Florizon Plants begon met de kweek in potmaat 13,
maar het verschil tussen 13 en 23 bleek toch wel erg groot. Daarbij is maat 13 op lava heel gevoelig voor vocht, meent Tim Fransen.
‘Vorig jaar gebruikten we deze potmaat ook al veel minder, maar dit is het eerste jaar dat er volledig wordt gewerkt zonder potmaat 13. Hij sluit ook net
niet helemaal aan op het systeem van de potgrond, de bemesting en het totale afzetsysteem.’
Naast de 200 soorten vaste planten is de Astilbeteelt de specialiteit van Florizon Plants. ‘We spelen in op Astilbe en op 2-literproducten. De andere artikelen
liften eigenlijk allemaal mee op het succes van Astilbe. Iedereen weet dat we altijd wel Astilbe hebben in 5-liter.’
Het overgrote deel van de producten gaat naar Duitsland, de rest naar andere landen in Europa. De afzetmarkt in Nederland is volgens Bram Fransen
klein. ‘We hebben weleens een eenmalige actie bij een grote Nederlandse retailer gehad en we leveren wat aan een tuincentrumketen, maar de grote
acties gaan allemaal naar Duitsland.’
Chloor- en natriumvrij = minimale ballastzouten
Florizon Plants kwam in 2016 met de bemestingsproducten van Haifa in aanraking door de wateranalyses die het bedrijf structureel liet nemen door
Telermaat. Dit bedrijf stuurt de analyses namelijk door naar Haifa, waar specialisten als Dorien Geentjens en Lowie Weerts vervolgens een bemestingsplan
maken. Haifa North West Europe is een filiaal van de Haifa Group, een in Israël gevestigde multinational, producent en wereldwijde leverancier
van kaliumnitraat, Multi-K voor gespecialiseerde tuinbouwmeststoffen. De producten staat bekend om de hoge concentratie voedingselementen
en het minimale aandeel ballastzouten zoals natrium, sulfaat en chloor. Ze worden volledig door de plant opgenomen, zodat het gewas het hoogste
rendement uit de voeding kan halen. Sinds 2017 zet Florizon Plants Soluplant Vita en Haifa-Protek in voor zijn teelt. Voor de potgrond worden
Multicote-High K-meststoffen gebruikt, voor een compacte en rustige groei. Sinds eind vorig jaar kwam daar de nieuwe Haifa Cal Prime bij.
Weerbaarder gewas
De Multicote-meststoffen zorgen voor een goede basis, zodat zich tijdens geen van de groeistadia een tekort of overdaad aan voeding voordoet’,
vertelt Dorien Geentjens, sales- en productmanager van Haifa. ‘Maar we zijn hier begonnen met Soluplant Vita, omdat er bepaalde vereisten zijn
wat betreft de wortelontwikkeling. Hierbij zijn de fosfaten langer beschikbaar, voor een optimale ontwikkeling van de wortels. Vervolgens is Haifa
Cal Prime ingezet, om verder op de compactheid van de plant te sturen.’ Haifa Cal Prime werd vorig jaar geïntroduceerd en behoort tot een nieuwe generatie hooggeconcentreerde, wateroplosbare calciummeststoffen, specifiek bestemd voor bijbemesten. Deze nieuwe meststof bevat minder ammonia en veel calcium
en maakt het gewas dus ook weerbaarder.
Mooi donker blad
Florizon Plants gaat af op de water en -substraatanalyses en Dorien Geentjens stelt op basis hiervan een bemestingsschema samen. ‘Maar er is uiteraard altijd overleg hoe het een en
ander moet worden aangepakt’, zegt ze. ‘De klant moet optimaal rendement halen en zoveel mogelijk planten van hoge kwaliteit kunnen verkopen, dus wij denken met hem mee.’ Bram en Tim Fransen zijn tevreden over de producten van Haifa. Tim: ‘Bij de verkoop van Phlox paniculata, vorig jaar, waren wij de enigen die door de compactheid zes lagen op een kar kwijt konden. Concullega’s hadden van hetzelfde artikel maar vijf lagen. Binnen twee dagen waren we uitverkocht. En wanneer je onze planten op beurzen naast andere producten ziet staan, zien ze er echt goed uit. De compactheid is erg belangrijk en vooral Astilbe heeft een
mooi donker blad.’
Hebe niet altijd een gemakkelijk product
Ook Hebe Center in Hazerswoude-Dorp gebruikt producten van Haifa. De inmiddels gepensioneerde Han van Niekerk startte deze kwekerij samen met René van Lint in 2004. Daarvoor was hij al vijfendertig jaar boomkweker. Zijn in eerste instantie kleine kwekerij
groeide uit tot een groter bedrijf aan de Middelburgseweg in Waddinxveen. Daar werden veel verschillende gewassen gekweekt, van klimplanten tot coniferen. Uiteindelijk specialiseerde hij zich in Hebe. Charles Stoopman is nu zeven jaar bedrijfsleider. De eerste jaren werkte hij veel samen met Han van Niekerk, omdat hij gewend was aan heel andere gewassen en Hebe niet altijd een makkelijk
product is. ‘Je moet het op veel gebieden goed in de gaten houden. Er kunnen veel ziektes in komen als het te snel groeit; die hebben vooral met vocht te maken. Zo is valse meeldauw een
groot probleem in Hebe. Je moet dus erg goed opletten.’
Het meeste in tweeliterpotten
Toch viel de keus op Hebe. ‘Want een eenvoudig product kan iedereen kweken’, vindt Van Niekerk, die op 1 juli 2017 uit het bedrijf stapte en daarmee Van Lint voor honderd procent eigenaar maakte.‘Dit specialistische product vond ik toch een uitdaging.
Hebe is inderdaad geen makkelijk product om te kweken en daarnaast hebben wij een aantal beschermde soorten. Dat maakt het ook lastiger voor de concurrentie.’
Tachtig procent van de producten gaat naar Engeland, de overige twintig procent wordt afgezet in Nederland en Duitsland. Er wordt gekweekt in 13-centimeterpotten, 2-literpotten en 4-literpotten, het meeste in 2-literpotten. Op deze locatie staat het meeste in 13-centimeter- en 2-literpotten. Op de locatie in Zevenhuizen wordt veel gestekt; daar staat 4-literpot. Veel gaat naar bouwmarkten
en tuincentra. ‘s Zomers worden de kleinere potjes allemaal gekweekt voor een grote Duitse discounter.
Veel wordt gestekt door een stekbedrijf. Zelf stekken we ook een gedeelte van de planten die hier nu staan.’ ‘In het najaar doen we voornamelijk de traditionele groene soorten’, vertelt de bedrijfsleider, ‘en in het voorjaar onze eigen specialistische soorten, die
met het rode blad. De rode soorten stekken we zelf of laten we stekken. Die worden in Waddinxveen opgekweekt in een 10-centimeterpotje. In het najaar worden ze in deze kas opgepot en in het voorjaar verkocht.’
Vertegenwoordiger Haifa biedt meerwaarde
Zo’n vier jaar geleden kwam Charles Stoopman met Haifa in contact via vertegenwoordiger Lowie Weerts. Er werd gestart met oplosbare meststoffen:
PolyFeed. Hebe Center kweekt ook Skimmia. Omdat die wat moeilijk op de wortel is, werkt hij met PolyFeed of Soluplant Vita, beide op basis van
polyfosfaten. ‘We werkten eerder met wateroplosbare meststoffen van een andere leverancier. Dat ging op zich goed, maar ik wilde toch eens wat anders proberen. Langzamerhand werd er uitgebouwd
naar het gebruik van meerdere producten:
Cal Prime, Haifa-Protek en Multicote. Lowie Weerts bood ons meerwaarde door goed mee te denken. We gebruikten eerst een andere gecontroleerd vrijkomende meststof (CRF) in de potgrond; hij
zei echt niet meteen: die moet eruit. Dit middel werd eerst dus nog naast de producten van Haifa gebruikt. Maar op een gegeven moment heb je alle meststoffen van Haifa; dan schakel je automatisch
over op Multicote.’ Of hij verschil heeft gemerkt tussen de gecoate meststoffen, kan Charles Stoopman niet zeggen. ‘Het weer is altijd anders; elk jaar is anders. Dan zou je echt twee velden met elkaar moeten vergelijken in precies dezelfde periode.’ De producten van Haifa bevallen goed, maar alles wat de bedrijfsleider met de adviseur van Haifa doorneemt, bespreekt hij ook met Wilco Dorresteijn van Delphy. ‘Daarna neem ik pas een beslissing. Ik ga nooit klakkeloos over van het een op het ander.’
Sterkte celwanden
Een belangrijk punt is weerbaar telen. Ook Stoopman vindt dat de plant niet zo hard hoeft te groeien, als hij maar compact wordt. ‘Je wilt de celwand van de plant harder hebben, steviger.
Hiertoe wordt Haifa Cal Prime ingezet. Met de extra calcium maak je de celwanden mooi hard, waardoor ziektes minder kans hebben. Want we kunnen veel last van ziektes hebben, vooral van valse meeldauw.’ Of er minder ziektes zijn geweest in de
vier jaar dat er Haifa-producten worden gebruikt, is moeilijk te zeggen, volgens Van Niekerk. ‘Hier worden verschillende gewassen door elkaar gekweekt. Dat maakt het lastig om bepaalde dingen goed in de gaten te houden. In de kwekerijen aan de
Middelburgseweg en in Waddinxveen hebben we het in ieder geval goed onder controle. Daar worden
Haifa-producten uit dezelfde lijn gebruikt. Ook zijn we daar begonnen met kaliumfosfietbespuiting
over het blad om de plant sterker te maken.
Vroeger gooide je er volop chemie op en toch zag je het steeds slechter worden. De planten werden overal resistent voor. Dat hebben we toen sterk verminderd.’
Niet te snel
Hoe dan ook, uiteindelijk zullen er in de toekomst geen of veel minder gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. Charles Stoopman: ‘Planten in de natuur kunnen ook zonder. Wij willen het liefst zo snel mogelijk een mooie plant hebben, maar misschien toch op een andere manier. We zijn nog steeds aan het zoeken hoe dat makkelijker kan. Dus wel de goede voedingsstoffen erin, de plant rustig laten groeien, maar alleen chemie gebruiken als het echt nodig is, niet standaard elke week.’
Of er nog meer Haifa-producten bij komen, kan hij nog niet zeggen. ‘We gaan ieder jaar een stapje verder. Ik wil echter niet te snel; dan zie je de verschillen niet meer in waar je mee bezig bent. We gebruiken nu vier producten van Haifa. De wateroplosbare meststoffen PolyFeed en Soluplant bevatten 45 procent minder natrium. Die zijn vorig jaar geïntroduceerd. Hierbij heb ik nog geen verschil gemerkt, maar dat kwam door de natte zomer. Met onze Hebe hebben we ook nooit wortelproblemen.
Maar het afgelopen jaar was het product best mooi, niet te hard gegroeid.’
Nieuwe ontwikkelingen
Er zijn veel ontwikkelingen gaande op het gebied van meststoffen, zoals met kalisalpeter. Vooral de glastuinbouw gebruikt hiervan grote hoeveelheden.
Die moeten volledig recirculeren. Natrium wordt niet opgenomen en dit leidt tot ophoping in het retourwater. Er zijn allerlei proeven bezig om te
kijken hoeveel natrium we nog kunnen accepteren in het drainwater om tot een goede teelt te komen.
Dorien Geentjens: ‘Als er amper natrium in de meststof zit, is het ook geen ballast en hoef je het er ook niet uit te halen. Dat is één ontwikkeling.
Ook Haifa Cal Prime bevat minder ammonium voor minder celstrekking. Weerbaar telen betekent: hoe krijg ik calcium in de plant van beneden tot boven?
Calcium is weinig mobiel in de plant. Als het eenmaal is ingebouwd, komt het niet meer terug.
Een plant die aan het groeien is, moet voldoende calcium bevatten om het echt in de groeipunten te krijgen; anders zit het vastgebouwd in de plant.’
En fosfiet, is dat nu een chemische stof of een meststof? ‘Wij beschouwen het als een meststof. Je kunt het in de mestbak gooien en verspuiten over de planten. Maar we hebben ook proeven lopen waarbij het wordt gebruikt als startmeststof in substraatteelten, met veelbelovende resultaten’, besluit Dorien Geentjens.
